Γράφει ο Αλέξανδρος Δαλέκος
Σε πολύ δύσκολη θέση έχει περιέλθει η κυβέρνηση της Βουλγαρίας μετά από την απόφαση του Βλαντιμίρ Πούτιν να μην προχωρήσει στην κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου South Stream.
Οι πιέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς τη Σόφια, μετά το ξέσπασμα της ρωσο-ουκρανικής κρίσης, να «παγώσει» τη συμμετοχή της στο project του South Stream καθώς μάλιστα η συμφωνία που είχε υπογραφεί με τη ρωσική Gazprom παραβίαζε την κοινοτική νομοθεσία (το επονομαζόμενο «Τρίτο Ενεργειακό Πακέτο»), φαίνεται ότι «ξεχείλισαν το ποτήρι» για τη Μόσχα.
Ωστόσο, η συμμόρφωση της βουλγαρικής ηγεσίας προς τις κοινοτικές υποδείξεις έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις στο εσωτερικό της χώρας. Η βασική κριτική εντοπίζεται στις απώλειες που θα έχει η Βουλγαρία από τη μη κατασκευή του South Stream, κάτι που από ορισμένους μεταφράζεται σε απώλειες περίπου 2,5 δισεκατομμυρίων ευρώ σε υποδομές, 400-600 εκατομμύρια ευρώ από την απώλεια τελών διαμετακόμισης κ.ά. Ορισμένοι έχουν αρχίσει να μιλούν για την ανάγκη να διεκδικήσει η Σόφια αποζημίωση από την ΕΕ – κάτι όμως που οι Βρυξέλλες κατηγορηματικά αποκλείουν.
Ο πρωθυπουργός Μπόικο Μπορίσοφ αιφνιδιάστηκε από τα εξελίξεις και έχει βρεθεί στο στόχαστρο των πολιτικών του αντιπάλων αλλά και του Τύπου, θεωρούμενος ως υπεύθυνος για την πιθανή ακύρωση κατασκευής του αγωγού. Ο ίδιος υπόσχεται, προκειμένου να περιορίσει τις πιέσεις που δέχεται, ότι θα υπάρξουν διαπραγματεύσεις το συντομότερο δυνατόν με τις Βρυξέλλες και με τη Μόσχα σε μία προσπάθεια να αναζωογονηθεί ο αγωγός.
Οι ελίτ πάντως τόσο στη Βουλγαρία όσο και στη Σερβία είναι έξαλλες με την ΕΕ. Και δεν αποκλείεται να επιδιώξουν στενότερες σχέσεις με τη Μόσχα ούτως ή άλλως. Παράλληλα, ενδέχεται να εμφανιστούν και ακραίες οργανώσεις με αντιδυτική χροιά που θα καταφέρονται εναντίον των στενών σχέσεων με την Ευρώπη.
Επιπλέον, και πιο συγκεκριμένα για τη Βουλγαρία, η διαπραγματευτική ικανότητα της Σόφιας έναντι της Ρωσίας βαίνει περιοριζόμενη, καθώς ανεξάρτητα του South Stream, η Βουλγαρία εξακολουθεί να εξαρτάται σε πολύ μεγάλο ποσοστό από την εισαγωγή φυσικού αερίου από την Gazprom.