Γράφει ο Αλέξανδρος Δαλέκος
Πριν από λίγες ημέρες, η Επιτροπή Ανταγωνισμού του Ισραήλ ανακοίνωσε ότι εξετάζει το ενδεχόμενο να ακυρώσει τη συμφωνία η οποία επιτρέπει στην αμερικανική εταιρεία Noble Energy και στον ισραηλινό όμιλο Delek να αναπτύξουν τα δύο μεγαλύτερα κοιτάσματα φυσικού αερίου που έχουν ανακαλυφθεί στην ισραηλινή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ). Πρόκειται για το Ταμάρ και το Λεβιάθαν, που φέρουν 10 και 22 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια αντιστοίχως.
Η οριστική απόφαση της επιτροπής θα έλθει έπειτα από σχετικές ακροάσεις, που ίσως γίνουν και εντός της προσεχούς εβδομάδος. Ωστόσο, ακόμη και η αναμονή της οριστικής απόφασης θα μπορούσε να έχει επιπτώσεις για το Λεβιάθαν. Και αυτό διότι ενώ η παραγωγή από το Ταμάρ, που ανακαλύφθηκε το 2009, έχει ήδη αρχίσει, για το Λεβιάθαν προβλέπεται το 2017. Άλλωστε, μόνο το πρώτο στάδιο της ανάπτυξης του γιγαντιαίου κοιτάσματος (που προβλέπει και αγωγό προς τις ισραηλινές ακτές) αναμένεται να κοστίσει πάνω από 6 δισεκατομμύρια δολάρια – ποσό που οι Noble Energy και Delek ήδη αναζητούν.
Αν η Επιτροπή Ανταγωνισμού κρίνει ότι οι δύο εταιρείες έχουν σχηματίσει καρτέλ (παρά το γεγονός ότι για να αποφευχθεί κάτι τέτοιο είχαν πωλήσει δύο μικρότερα κοιτάσματα, τα Καρίς και Τανίν), τότε το Λεβιάθαν θα πρέπει να αλλάξει χέρια – με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τα σχέδια εξαγωγής αερίου προς την Ιορδανία, τα Παλαιστινιακά Εδάφη και την Αίγυπτο.
Η κατάσταση περιπλέκεται από το γεγονός ότι το Ισραήλ βρίσκεται σε προεκλογική περίοδο. Ήδη έχουν υπάρξει καταγγελίες ότι οι τιμές που καταβάλει η Ισραηλινή Επιχείρηση Ηλεκτρισμού προς την κοινοπραξία Noble/Delek για την προμήθεια αερίου από το Ταμάρ είναι υπέρογκες και έχουν κάνει πάμπλουτο τον Γιτζάκ Τσούβα, ιδιοκτήτη της Delek.
Επιπλέον, μία αρνητική απόφαση της Επιτροπής θα μπορούσε να οδηγήσει τη Noble Energy σε έξοδο από το Ισραήλ. Ήδη η αμερικανική εταιρεία έχει κατά καιρούς εκφράσει την ενόχλησή της για τις καθυστερήσεις στη λήψη αποφάσεων επί του ζητήματος των εξαγωγών. Δεν αποκλείεται τώρα να το πάρει απόφαση, αν και θα πρέπει να αναμένεται και αμερικανική παρέμβαση τόσο διότι εμπλέκονται συμφέροντα αμερικανικής εταιρείας όσο και διότι ανατρέπεται μέρος του σχεδιασμού των Ηνωμένων Πολιτειών στην Ανατολική Μεσόγειο και στη Μέση Ανατολή.
