Η αύξηση των εισοδημάτων σε πολλές χώρες του πλανήτη, με ιδιαίτερη έμφαση στην Ινδία, αλλάζουν τις διατροφικές συνήθειες με αποτέλεσμα την υψηλότερη ζήτηση σε πρωτεΐνες, λιπαρά και ζάχαρη, αν και τα δημητριακά παραμένουν ακόμη στο επίκεντρο του σιτηρεσίου των ανθρώπων.
Η γεωργία επίσης πρέπει να παρέχει όχι μόνο περισσότερη τροφή για κατανάλωση από τον άνθρωπο, αλλά και πρώτες ύλες για τη βιομηχανία, όπως βιοκαύσιμα και ζωοτροφές.
Αναλυτικότερα, όπως αναφέρθηκε κατά την διάρκεια συνέντευξης τύπου την Παρασκευή 11 Ιουλίου, στην Ρώμη, από τον ΟΟΣΑ και τον οργανισμό για τα τρόφιμα του ΟΗΕ, τον FAO, παρουσιάζοντας τις τελευταίες προβλέψεις για τις τιμές των βασικών αγροτικών προϊόντων για το διάστημα 2014 – 2023, η πρόσφατη πτώση των τιμών των μεγάλων καλλιεργειών αναμένεται να συνεχιστεί κατά τα επόμενα δύο έτη πριν σταθεροποιηθούν στα επίπεδα πάνω από την περίοδο προ του 2008, αλλά κάτω από τις πρόσφατες αιχμές.
Η ζήτηση για τα γεωργικά προϊόντα αναμένεται να παραμείνει σταθερή, όμως σε χαμηλότερες τιμές από ό, τι κατά την τελευταία δεκαετία. Τα δημητριακά είναι ακόμα στο επίκεντρο της δίαιτας των ανθρώπων, αλλά καθώς αυξάνεται το εισόδημα και η αστικοποίηση παγκοσμίως δυναμώνει η ζήτηση για τρόφιμα με όλο και υψηλότερη περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες, λιπαρά και ζάχαρη.
Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ και τον FAO, τέτοιες αλλαγές, σε συνδυασμό με τον αυξανόμενο συνολικό πληθυσμό, θα απαιτήσουν σημαντικές επεκτάσεις τις αγροτικής παραγωγής κατά την επόμενη δεκαετία. Καθοδηγούμενες από την Ασία και τη Λατινική Αμερική, οι αναπτυσσόμενες περιοχές θα αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 75% της πρόσθετης γεωργικής παραγωγής κατά την επόμενη δεκαετία.
Παρουσιάζοντας την έκθεση στη Ρώμη, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΟΣΑ κ. Angel Gurría είπε: «Οι γεωργικές αγορές επιστρέφουν σε πιο πάγιες συνθήκες μετά από μια περίοδο ασυνήθιστα υψηλών τιμών Αυτό έγινε καθώς οι κυβερνήσεις βοήθησαν δείχνοντας αυτοσυγκράτηση στη χρήση του εμπορίου, δεν μπορούμε όμως να εφησυχάζουμε, πρέπει να κάνουμε περισσότερα. Για το εμπόριο, την παραγωγικότητα, και την αντιμετώπιση της φτώχειας οι κυβερνήσεις θα πρέπει να παρέχουν κοινωνική προστασία για τις πιο ευάλωτες ομάδες, και να αναπτύξουν εργαλεία που θα βοηθήσουν τους αγρότες να διαχειρίζονται τους κινδύνους και να επενδύουν σε γεωργική παραγωγικότητα. Η επίτευξη κερδών με τρόπους που δεν αποκλείουν την βιωσιμότητα των εκμεταλλεύσεων παραμένει μια τεράστια πρόκληση».
Ο Γενικός Διευθυντής του FAO, Jose Graziano da Silv,a δήλωσε: «Φέτος το μήνυμα των προβλέψεων είναι θετικότερο για τους αγρότες. Αντέδρασαν πολύ γρήγορα στις υψηλές τιμές και αύξησαν την παραγωγής τους, έτσι ώστε τώρα έχουμε περισσότερα διαθέσιμα αποθέματα. Προβλέπουμε ότι οι τιμές που συνδέονται με τα σιτηρά θα υποστούν μείωση, τουλάχιστον για τα επόμενα δύο χρόνια. Η εικόνα είναι διαφορετική για το κρέας και τα ψάρια, όπου είμαστε αντιμέτωποι με αυξανόμενη ζήτηση. Οι καλές επιδόσεις του γεωργικού τομέα, ιδιαίτερα στις αναπτυσσόμενες χώρες θα συμβάλουν στην εξάλειψη της πείνας και της φτώχειας».
Εστιάζοντας ειδικά στην Ινδία, οι προβλέψεις δείχνουν σταθερή παραγωγή τροφίμων και αύξηση της κατανάλωσης, κυρίως από τις βιομηχανίες, ιδιαίτερα σε προστιθέμενης αξίας παραγωγής γαλακτοκομικών προϊόντων και υδατοκαλλιέργειας. Οι επενδύσεις στην τεχνολογία της παραγωγής και τις υποδομές, σε συνδυασμό με επιχορηγήσεις σε ένα ευρύ φάσμα τομέων, συνέβαλαν στην έντονη αύξηση της παραγωγής κατά την τελευταία δεκαετία, αναφέρει η έκθεση, και η πίεση στους πόρους αναμένεται να μειώσει τα ποσοστά αύξησης της παραγωγής κατά τα επόμενα χρόνια.
Ενώ παραμένουν σε μεγάλο βαθμό χορτοφάγοι οι Ινδοί, η διατροφή τους θα διαφοροποιηθεί. Δεδομένου ότι η κατανάλωση δημητριακών, γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων, ψαριών, οσπρίων, φρούτων και λαχανικών αυξάνεται, η πρόσληψη θρεπτικών συστατικών από τρόφιμα θα βελτιωθεί. Η Ινδία σήμερα φιλοξενεί το μεγαλύτερο αριθμό ανθρώπων στον κόσμο που απειλούνται από επισιτιστική ανασφάλεια.
Οι προβλέψεις της αγροτικής παραγωγής αναφέρουν ότι η συνολική παραγωγή σιτηρών αναμένεται να είναι 15 τοις εκατό υψηλότερη το 2023 από ό, τι κατά την περίοδο 2011-13. Ταχύτερη ανάπτυξη παραγωγής αναμένεται στους ελαιούχους σπόρους, σε 26 τοις εκατό κατά τα επόμενα 10 χρόνια, η οποία καθοδηγείται από την ισχυρή ζήτηση για βιοκαύσιμα, ιδιαίτερα στις ανεπτυγμένες χώρες, καθώς και από τις αυξανόμενες απαιτήσεις ζωοτροφών στις αναπτυσσόμενες περιοχές.
Η επέκταση της παραγωγής των καλλιεργειών τροφίμων θα είναι πιο συγκρατημένη κατά την επόμενη δεκαετία, αναφέρει η έκθεση, με την παραγωγή σιταριού να αυξάνεται κατά περίπου 12 τοις εκατό και το ρύζι κατά 14 τοις εκατό, πολύ χαμηλότερα από τα ποσοστά ανάπτυξης της προηγούμενης δεκαετίας. Η παραγωγή ζάχαρης αναμένεται να αυξηθεί κατά 20 τοις εκατό κατά την επόμενη δεκαετία, εστιαζόμενη κυρίως στις αναπτυσσόμενες χώρες.
Τα βασικά αγροτικά προϊόντα
Σύμφωνα με την έκθεση οι εξελίξεις σε ένα ευρύ φάσμα προϊόντων κατά την επόμενη δεκαετία έχουν ως εξής:
Σιτηρά: Οι παγκόσμιες τιμές των σημαντικότερων δημητριακών θα διευκολύνουν, νωρίς στην περίοδο εξέτασης των προοπτικών, την ενίσχυση του παγκόσμιου εμπορίου. Τα αποθέματα αναμένεται να αυξηθούν και ειδικά του ρυζιού στην Ασία θα φθάσουν σεωεπίπεδα ρεκόρ.
Ελαιούχοι σπόροι: Το συνολικό μερίδιο των καλλιεργούμενων εκτάσεων με ελαιούχους σπόρους συνεχίζει να αυξάνεται, αν και σε βραδύτερο ρυθμό από ό, τι τα τελευταία χρόνια, καθώς η αυξανόμενη ζήτηση για φυτικά έλαια ωθεί τις τιμές.
Ζάχαρη: Μετά την εξασθένηση στα τέλη του 2013, οι τιμές θα ανακάμψουν, λόγω της ισχυρής συνολικής ζήτησης. Οι εξαγωγές από τη Βραζιλία, κυρίαρχος εξαγωγέας ζάχαρης στον κόσμο, θα επηρεαστούν από την αγορά αιθανόλης.
Κρέας: Η ζήτηση για εισαγωγές από την Ασία, καθώς και η στήριξη της ανασύστασης του ζωικού κεφαλαίου στη Βόρεια Αμερική αναμένεται να κρατήσουν τις τιμές πάνω από τα μέσα επίπεδα της προηγούμενης δεκαετίας, προσαρμοσμένες στον πληθωρισμό. Οι τιμές του βοείου κρέατος θα δουν σε επίπεδα ρεκόρ. Το κρέας πουλερικών αναμένεται να ξεπεράσει το χοιρινό κρέας σε παγκόσμια κατανάλωση για τα επόμενα 10 χρόνια.
Γαλακτοκομικά: Οι τιμές πέφτουν ελαφρώς από τα σημερινά υψηλά επίπεδα λόγω της διαρκούς αύξησης της παραγωγικότητας τους, λόγω των μεγάλων παραγωγών χωρών και της επαναλαμβανόμενης ανάπτυξης στην Κίνα. Η Ινδία θα ξεπεράσει την Ευρωπαϊκή Ένωση γινόμενη ο ο μεγαλύτερος παραγωγός γάλακτος στον κόσμο, με βάση σημαντικές εξαγωγές αποκορυφωμένου γάλακτος σε σκόνη.
Αλιεία: Θα παρουσιαστεί αύξηση της παραγωγής υδατοκαλλιεργειών επικεντρωνόμενη στην Ασία, και θα παραμείνουν οι ταχύτερα αναπτυσσόμενες βιομηχανίες τροφίμων, ξεπερνώντας την αλιεία για ανθρώπινη κατανάλωση το 2014.
Βιοκαύσιμα: Οι κατανάλωση και η παραγωγή των επιπέδων των βιοκαυσίμων αναμένεται να αυξηθεί κατά περισσότερο από το 50 τοις εκατό, με επικεφαλής τη ζάχαρη για αιθανόλη και βιοντίζελ. Οι αυξήσεις των τιμών αιθανόλης θα ακολουθήσουν την τιμή του αργού πετρελαίου, ενώ η τιμή του βιοντίζελ πιο στενά θα ακολουθεί την πορεία των τιμών των φυτικών ελαίων.
Βαμβάκι: Η αναμενόμενη απελευθέρωση των συσσωρευμένων αποθεμάτων θα ενισχύσει τη συνολική κατανάλωση, βοηθούμενη από τις χαμηλότερες τιμές που πρέπει στη συνέχεια να ανακάμψουν από το 2023.
