Βαθιά κάτω από το έδαφος της Ουκρανίας, κάτω από τον συνεχιζόμενο πόλεμο της Ρωσίας, βρίσκεται ένας τεράστιος, αναξιοποίητος ορυκτός πλούτος ο οποίος θα μπορούσε να αποτελέσει «κλειδί» για ένα κερδοφόρο μέλλον πράσινης ενέργειας για τη χώρα αυτή της Ανατολικής Ευρώπης.
Σύμφωνα με άρθρο των New York Times, Ουκρανοί ερευνητές έχουν υπολογίσει ότι στην ανατολική πλευρά της χώρας υπάρχουν σχεδόν 500.000 τόνοι οξειδίου του λιθίου, μιας πηγής λιθίου που είναι σημαντική για την παραγωγή των μπαταριών για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Αυτή η προκαταρκτική εκτίμηση, εάν ισχύει, καθιστά την Ουκρανία ανάμεσα στις χώρες με τα μεγαλύτερα αποθέματα λιθίου στον κόσμο.
Ωστόσο, η ρωσική εισβολή ήρθε την ώρα που η Ουκρανία, υπό τον πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ετοιμαζόταν να εισέλθει ως μεγάλος παίκτης στη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια – μια εξέλιξη για τη χώρα που για καιρό είχε χτίσει την οικονομία της πάνω στον άνθρακα, τον σίδηρο, το τιτάνιο και άλλες παλαιές βιομηχανίες.
Στο τέλος του περσινού χρόνου, η Ουκρανία άρχισε να δημοπρατεί άδειες ερευνών για την ανάπτυξη των αποθεμάτων της σε λίθιο, καθώς και σε χαλκό, κοβάλτιο και νικέλιο. Όλοι αυτοί οι φυσικοί πόροι είναι σημαντικοί για την τεχνολογία καθαρής ενέργειας και τη μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα, με τους επιστήμονες να λένε ότι είναι απαραίτητο να προφυλαχτούμε από τις χειρότερες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Η κίνηση αυτή ήταν «στρατηγικής σημασίας για την καθιέρωση της Ουκρανίας στη διεθνή σκηνή, σε ένα νέο ρόλο» ανέφερε τον περασμένο Μάιο ο Roman Opimakh, επικεφαλής της Κρατικής Γεωλογικής Υπηρεσίας της Ουκρανίας.
Η ικανότητα της Ουκρανίας για παραγωγή λιθίου είχε αρχίσει να προσελκύει την παγκόσμια προσοχή. Τον Νοέμβριο, η European Lithium, μια εταιρεία από την Αυστραλία, ανέφερε ότι εξασφάλισε τα δικαιώματα για δύο πολλά υποσχόμενα αποθέματα λιθίου στην περιοχή του Ντόνετσκ, στην Ανατολική Ουκρανία, και στο Κιρόβογκραντ, στο κέντρο της χώρας. Τον ίδιο μήνα, η κινεζική εταιρεία Chengxin Lithium επίσης υπέβαλε αίτηση για τα δικαιώματα σε αποθέματα στο Ντόνετσκ και το Κιρόβογκραντ, σύμφωνα με αναφορές σε μέσα ενημέρωσης, μια κίνηση που θα της έδινε ένα πρώτο εφαλτήριο στην Ευρώπη. Καμία από τις δύο εταιρείες δεν απάντησε σε αιτήματα για σχόλιο.
Αν και το λίθιο δεν είναι σπάνιο, αυτή τη στιγμή είναι ουσιαστικά αναντικατάστατο στις μπαταρίες και η ζήτησή του έχει αυξηθεί κατακόρυφα καθώς τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα έχουν γίνει πιο δημοφιλή, με τις αυτοκινητοβιομηχανίες να ψάχνονται για να εξασφαλίσουν αρκετό απόθεμα. Οι τιμές λιθίου έχουν αυξηθεί έως και 600% τον τελευταίο χρόνο.
Υπάρχουν ανησυχίες ότι η παγκόσμια προσφορά σε λίθιο, όπως και σε άλλα σημαντικά μέταλλα για τη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια, ελέγχονται από μερικές χώρες. Η Κίνα, η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και η Αυστραλία αποτελούν τα ¾ της παγκόσμιας παραγωγής λιθίου, κοβαλτίου και σπάνιων πετρωμάτων.
«Ίσως δεν ήταν το κίνητρο της εισβολής, αλλά υπάρχει ένας λόγος που η Ουκρανία είναι τόσο σημαντική για τη Ρωσία. Και αυτός είναι ο ορυκτός της πλούτος. Η εισβολή έβαλε τα μέταλλα στο παιχνίδι» αναφέρει ο Rod Schoonover, επικεφαλής επιστήμονας του Ecological Futures Group.
