Τα πράγματα δεν είναι ιδανικά στο περιβόητο καλάθι του νοικοκυριού.
Οι επιχειρήσεις συνεχίζουν να εφαρμόζουν διάφορα τρικ εναλλαγών και ανατιμήσεων με τα προϊόντα του καλαθιού, ενώ και η ηλεκτρονική πλατφόρμα e-katanalotis προβαίνει σε συγκρίσεις ανόμοιων προϊόντων τόσο σε είδος όσο και σε μέγεθος συσκευασίας.
Ταυτόχρονα δεν έχει ανακοινωθεί κανένας έλεγχος και δεν έχει γίνει γνωστή κάποια επιβολή προστίμου για τις ελλείψεις αυτές.
Καλάθι του νοικοκυριού: Ηχηρό ράπισμα της Ένωσης Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας της ΓΣΕΕ
«Από την πρώτη στιγμή της εφαρμογής του μέτρου του «καλαθιού του νοικοκυριού», με συνεχείς έρευνες, ελέγχους, συγκρίσεις είτε επιτόπια είτε μέσω της πλατφόρμας «e-katanalotis», κατέδειξε με απτές αποδείξεις ότι το (ημί)μετρο αυτό, δεν παρέχει κανένα ουσιαστικό όφελος στους καταναλωτές της χώρας μας, παρά την έντονη διαφήμιση προϊόντων, επιχειρήσεων, εμπορικών πρακτικών κλπ, με την οποία βομβαρδίστηκαν οι πολίτες από τις αρμόδιες Αρχές και πληθώρα ΜΜΕ», επισημαίνει η Ένωση σε ανακοίνωσή της στο πλαίσιο της εβδομαδιαίας αποτίμησης του μέτρου.
Αναλυτικά, τα ευρήματα της ΕΕΚΕ για τη δεύτερη εβδομάδα εφαρμογής του μέτρου (9/11-15/11/2022), καταδεικνύουν ότι:
- -Η 14η Νοεμβρίου έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα για τον Σακχαρώδη Διαβήτη (ΣΔ) από τη Διεθνή Ομοσπονδία Διαβήτη (IDF) και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO). Παρά ταύτα και παρά τις δεσμεύσεις του Υπουργείου Ανάπτυξης από την αρχή εφαρμογής του «καλαθιού του νοικοκυριού», δεν έχει καταχωρηθεί κανένα προϊόν που να θεωρείται ειδικό τρόφιμο για διαβητικούς.
- Επισημαίνουμε ότι το ποσοστό των διαβητικών στην Ελλάδα ανέρχεται στο 10% του συνολικού πληθυσμού, πράγμα που φανερώνει το μέγεθος του κοινωνικού αποκλεισμού της συγκεκριμένης κατηγορίας των συνανθρώπων μας.
- -Σε πολλές από τις συμμετέχουσες αλυσίδες στο καλάθι του νοικοκυριού παρατηρήθηκε το εξής φαινόμενο: προϊόν που είχε καταχωρηθεί την πρώτη εβδομάδα, αφαιρέθηκε τη δεύτερη και πωλείται στα ράφια με τιμή έως και 110% ακριβότερη από την προηγούμενη εβδομάδα (π.χ. αυγά συγκεκριμένης φίρμας επωλούντο την πρώτη εβδομάδα του «καλαθιού» προς 1,90 € ενώ μετά την αφαίρεσή τους από τη λίστα, πωλούνται προς 3,99€, ή ελληνικός καφές 194gr επωλείτο στο «καλάθι» προς 2,44€ και τη δεύτερη εβδομάδα 3,88€). Αυτό αποδεικνύει τον χαρακτηρισμό του «καλαθιού» ως ημίμετρο, αφού τελικά η μοναδική ωφέλεια του καταναλωτή σε συγκεκριμένες κατηγορίες προϊόντων διήρκεσε μόλις έξι (6) ημέρες!
- -Διαπιστώθηκε ότι πολλά καταχωρημένα προϊόντα ήταν διαθέσιμα μόνο σε τοπικές αγορές (π.χ. παστεριωμένο γάλα που διατίθετο μόνο σε περιοχές της Βόρειας Ελλάδας), με τη φθηνότερη τιμή, τη στιγμή που το ίδιο προϊόν που διατίθεται σε όλη τη χώρα έχει προσαυξημένη τιμή. Αποτέλεσμα της ενέργειας αυτής είναι να παρουσιάζεται (και από επίσημα χείλη), ότι συγκεκριμένες αλυσίδες έχουν ρίξει τις τιμές, ενώ το αληθές είναι ότι η μειωμένη τιμή αφορά μόνο μία μικρή περιοχή της χώρας!
- -Υπήρξε έλλειψη προϊόντων του «καλαθιού» ήδη από την πρώτη ημέρα της δεύτερης εβδομάδας (π.χ. γάλα, ψωμί του τοστ, χοιρινό κλπ.), τα οποία αντικαταστάθηκαν δύο τουλάχιστον ημέρες μετά.
Στην πλατφόρμα e-katanalotis, την οποία διαχειρίζεται η Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή, γίνεται παραπλανητική σύγκριση ανόμοιων κατά μέγεθος, συσκευασία, είδος προϊόντων, με σκοπό να αναδειχθεί μείωση τιμών, π.χ. γίνεται σύγκριση γαλοπούλα καπνιστή 300 gr-τιμή 2,49€ η οποία είχε καταχωρηθεί την πρώτη εβδομάδα, με πάριζα 160 gr, τιμή 0,99€ που καταχωρήθηκε τη δεύτερη εβδομάδα. Στην μπάρα της «διακύμανσης τιμών» φαίνεται μία πλασματική μείωση 1,50€! - -Εξακολουθεί και τη δεύτερη εβδομάδα το φαινόμενο, κάποιες από τις αλυσίδες εμπορίας που καταχώρησαν στην πλατφόρμα «e-katanalotis» προϊόντα, να μην έχουν αποστείλει πλήρη κατάλογο αυτών, δηλ. δεν καλύπτουν όλες τις κατηγορίες όπως αυτές περιγράφονται στον νόμο. Μέχρι στιγμής δεν έχει ανακοινωθεί από την αρμόδια Υπηρεσία ούτε κάποιο αποτέλεσμα ελέγχου ούτε κάποια επιβολή του (ελάχιστου για τα δεδομένα των αλυσίδων εμπορίας τροφίμων) προστίμου των 5.000 € για κάθε ημέρα μη συμμόρφωσης με την υποχρέωση αυτή.
Προβληματίζει και το υπουργείο ενδεχόμενη δημιουργία ολιγοπωλίου
Για μειώσεις τιμών κάνει λόγο το υπουργείο
Σε νέες μειώσεις που ανήλθαν έως το -11,3% προχώρησαν οι περισσότερες αλυσίδες σούπερ μάρκετ στο καλάθι του νοικοκυριού, με βάση τους νέους τιμοκαταλόγους που γνωστοποίησαν στο υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων την Τετάρτη και ισχύουν για την τρίτη εβδομάδα εφαρμογής της πρωτοβουλίας της Κυβέρνησης (16-22/11/2022).
Αυτό αναφέρει ανακοίνωση του υπουργείου, ενώ σε δήλωσή του ο υπουργός ‘Αδωνις Γεωργιάδης δήλωσε: «Για τρίτη συνεχόμενη εβδομάδα επιτυγχάνουμε να μειώσουμε μεσοσταθμικά το «καλάθι του νοικοκυριού». Για μια ακόμη εβδομάδα παρατηρούμε πάρα πολλές μειώσεις, ελάχιστες αυξήσεις και μειούμενα στο σύνολο «καλάθια». Η πρωτοβουλία μας αποδίδει καρπούς για τους καταναλωτές».
Δύο «φίλτρα» ελέγχου
Παράλληλα στην ειδική ιστοσελίδα e-katanalotis.gov.gr υπάρχουν πλέον δύο «φίλτρα» για την παρακολούθηση της εξέλιξης των τιμών στα προϊόντα για το καλάθι του νοικοκυριού:
- το πρώτο φίλτρο αφορά την διακύμανση της τιμής του ίδιου του προϊόντος
- το δεύτερο φίλτρο αφορά την διακύμανση των τιμών στα προϊόντα της ίδιας κατηγορίας
Βάσει του νέου ΦΕΚ που δημοσιεύθηκε τα προηγούμενα 24ωρα τα σούπερ μάρκετ που μετέχουν στο καλάθι του νοικοκυριού υποχρεούνται το αργότερο μέχρι την 1η Δεκεμβρίου να αναρτήσουν τη νέα σήμανση στα προϊόντα του «καλαθιού του νοικοκυριού».
Η νέα σήμανση
Από την 1η Δεκεμβρίου 2022 θα βρίσκεται στα ράφια των σούπερ μάρκετ το νέο σήμα για το «καλάθι του νοικοκυριού» με σκοπό να διευκολύνονται οι καταναλωτές στις αγορές τους.
Αυτό προβλέπει η απόφαση του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων που δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης με την οποία τροποποιείται η απόφαση 108669/31-10-2022, για το «καλάθι του νοικοκυριού».
Στην απόφαση περιλαμβάνεται, εκτός από τη διευθέτηση του ειδικού σήματος και τη διασφάλιση της επάρκειας των προϊόντων του καλαθιού, και μία τροποποίηση-διευκρίνιση στη λίστα με τις 51 κατηγορίες προϊόντων που αφορά σε δύο κατηγορίες προϊόντων (στις θέσεις 27 και 28).
Στον πίνακα που περιλαμβάνεται στη νέα απόφαση γίνεται αναφορά για «κρέμα βρεφικής ηλικίας» και «γάλα βρεφικής ηλικίας» ενώ στον πίνακα της πρώτης απόφασης – στις ίδιες θέσεις – υπήρχαν οι κατηγορίες «φόρμουλα μωρών (παιδικές τροφές)» και «γάλα βρεφικής ηλικίας (παιδικές τροφές)».