Οι υπηρεσίες πληροφοριών και διπλωματικοί αξιωματούχοι στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη υποψιάζονται ότι μια φιλοουκρανική οργάνωση μπορεί να ευθύνεται για τις εκρήξεις τον Σεπτέμβριο που προκάλεσαν σοβαρές ζημιές στους αγωγούς φυσικού αερίου Nord Stream, μια επίθεση που θα μπορούσε να επηρεάσει την υποστήριξη της Δύσης προς την Ουκρανία.
Ερωτήματα σχετικά με την ενοχή της Ουκρανίας εμφανίστηκαν για πρώτη φορά πέρυσι όταν οι ερευνητές δεν βρήκαν στοιχεία που να συνδέουν άμεσα τις επιθέσεις με τη ρωσική κυβέρνηση. Λίγες μέρες μετά τις τρεις υποθαλάσσιες εκρήξεις στις 26 Σεπτεμβρίου, αξιωματούχοι στην Ουάσιγκτον και τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες είχαν δείξει δημόσια ως υπέυθυνο το Κρεμλίνο.
Καθώς περνούσαν οι εβδομάδες, δεν προέκυψαν στοιχεία που να υποστηρίζουν αυτόν τον ισχυρισμό, σύμφωνα με πολλούς αξιωματούχους που γνωρίζουν τις συνεχιζόμενες έρευνες και τις αναθεωρήσεις πληροφοριών. Ωστόσο νέες πληροφορίες που εξετάστηκαν από Αμερικανούς αξιωματούχους υποδηλώνουν ότι μια φιλοουκρανική οργάνωση πραγματοποίησε την επίθεση στους αγωγούς Nord Stream πέρυσι, αναφέρουν οι New York Times.
Η Ουκρανία θα μπορούσε να είχε κίνητρο να επιτεθεί στους αγωγούς για να ενισχύσει την αποφασιστικότητα της Δύσης ενόψει της ρωσικής επιθετικότητας και έτσι οι υποψίες της Δύσης στράφηκαν στο Κίεβο.
Δεν υπάρχουν ακόμη στοιχεία από το σημείο της έκρηξης που να συνδέει συγκεκριμένα τη δολιοφθορά με κάποια χώρα, δήλωσαν αξιωματούχοι. Οι υπηρεσίες πληροφοριών στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη δεν έχουν υποκλέψει επικοινωνίες Ρώσων ή Ουκρανών αξιωματούχων που να αποδεικνύουν την επίθεση ή ότι προσπαθούν να καλύψουν τη συμμετοχή των κυβερνήσεων τους.
#NordStreamSabotage#NordStream
⛽🚱The destroyed 50 meter (164 feet) section of the Nord Stream pipeline.
Underwater drone operator Trond Larsen, who removed the consequences of the sabotage, said that only extreme levels of force can damage metal that thick. pic.twitter.com/6SZPVHSzaL
— Alexander Andreassen (@Alexand28901796) October 18, 2022
Φιλοουκρανούς σαμποτέρ υποψιάζονται οι ΗΠΑ
Ωστόσο, πρόσφατα, περισσότερες πληροφορίες που μοιράστηκαν με αξιωματούχους στην Ουάσιγκτον και την Ευρώπη υποδηλώνουν ότι μια ομάδα υπέρ της Ουκρανίας, που πιθανόν δρα χωρίς την άμεση γνώση του Κιέβου, μπορεί να πραγματοποίησε την επίθεση, σύμφωνα με αξιωματούχους που γνωρίζουν το θέμα και μίλησαν υπό τον όρο της ανωνυμίας.Ανώτερος δυτικός αξιωματούχος ασφαλείας είπε ότι οι κυβερνήσεις που ερευνούσαν τη βομβιστική επίθεση είχαν αποκαλύψει στοιχεία ότι άτομα ή οντότητες που ήταν υπέρ της Ουκρανίας είχαν συζητήσει το ενδεχόμενο να πραγματοποιήσουν επίθεση στους αγωγούς Nord Stream πριν από την έκρηξη. Ο αξιωματούχος αναφέρθηκε σε «σήματα» ότι μια τέτοια επιχείρηση συζητήθηκε ή εξετάστηκε. Ο αξιωματούχος τόνισε ότι αυτές οι επικοινωνίες ανακαλύφθηκαν μόνο μετά την επίθεση καθώς οι δυτικές υπηρεσίες κατασκοπείας άρχισαν να αναζητούν δεδομένα πληροφοριών για πιθανές ενδείξεις.Οι πληροφορίες αντισταθμίστηκαν από άλλες πληροφορίες που υποδηλώνουν την πιθανότητα ότι η Ρωσία ήταν υπεύθυνη. Ξεχωριστές πληροφορίες, για παράδειγμα, έδειξαν ότι σκάφη του ρωσικού πολεμικού ναυτικού εντοπίστηκαν κοντά στις τοποθεσίες της επίθεσης τις εβδομάδες πριν από τις εκρήξεις.
Ο αξιωματούχος θεώρησε απίθανο ότι ο Ουκρανός πρόεδρος Βολόντιμιρ Ζελένσκι ή μέλη του στενού του κύκλου θα είχαν εγκρίνει μια τέτοια επιχείρηση, σημειώνοντας ότι ήταν προσεκτικοί για να αποφύγουν να θέσουν σε κίνδυνο τη δυτική υποστήριξη που ήταν σανίδα σωτηρίας για το Κίεβο.
Οι Αμερικανοί αξιωματούχοι αντιμετώπισαν προσεκτικά τις πρόσφατες πληροφορίες που δείχνουν ότι ευθύνονται Ουκρανοί σαμποτέρ.Στην Ουάσιγκτον και την Ευρώπη, ορισμένοι είπαν ότι ανησυχούν ότι μια επίθεση που συνδέεται με την Ουκρανία θα αποδυνάμωνε την υποστήριξη του ΝΑΤΟ προς το Κίεβο, ιδιαίτερα στη Γερμανία, όπου υπάρχουν πολλοί υποστηρικτές της Ρωσίας και αντίθετοι με τη στρατιωτική βοήθεια που παρέχεται στο Κίεβο.
Η… απάντηση του ΝΑΤΟ
Οι επιθέσεις στους αγωγούς έχουν εντείνει τις ανησυχίες για την ευπάθεια του ενεργειακού τομέα σε ολόκληρη την ήπειρο.
«Αυτή ήταν μια επίθεση εναντίον κρίσιμων υποδομών για την Ευρώπη, αλλά υπάρχουν συνεχείς έρευνες και έρευνες και δεν θα ήταν σωστό να υποθέσουμε ποιος βρίσκεται πίσω από αυτό έως ότου ολοκληρωθούν», δήλωσε ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ σε συνέντευξη Τύπου στη Στοκχόλμη την Τρίτη.
Ο βομβαρδισμός του Nord Stream προκάλεσε μια σημαντική και συνεχή απάντηση του ΝΑΤΟ. «Διπλασιάσαμε τη στρατιωτική μας παρουσία στη Βόρεια Θάλασσα και τη Βαλτική Θάλασσα», δήλωσε ο Στόλτενμπεργκ. «Αυξήσαμε επίσης τη συνεργασία μεταξύ των χωρών του ΝΑΤΟ για την ανταλλαγή πληροφοριών και την ενίσχυση της ετοιμότητας για τον καλύτερο τερματισμό περαιτέρω τέτοιων επιθέσεων στο μέλλον».
Υποκινούμενη από την επίθεση, η συμμαχία εργάζεται επίσης σε ένα σχέδιο για τη βελτίωση της υποβρύχιας ασφάλειας σε ετήσια σύνοδο κορυφής αυτό το καλοκαίρι.
Το μυστήριο σχετικά με το ποιος ανατίναξε τους αγωγούς παραμένει εν μέρει επειδή δεν είναι σαφές ποιος είχε τις τεχνικές δυνατότητες για να ολοκληρώσει την επιχείρηση.
Ορισμένοι αξιωματούχοι συνεχίζουν να λένε ότι μόνο ένα έθνος-κράτος θα είχε την απαιτούμενη τεχνογνωσία και τα εργαλεία για να πραγματοποιήσει μια πολύπλοκη υποβρύχια επιχείρηση δολιοφθοράς. Αλλά άλλοι αντιτίθενται ότι δεδομένου του σχετικά μικρού βάθους των κατεστραμμένων αγωγών πολλοί θα μπορούσαν θεωρητικά να ήταν πίσω από την επίθεση, πιθανώς με τη χρήση βυθιζόμενων drones, δυτών ή πλοίων επιφανείας. Ο κατάλογος των υπόπτων δεν περιορίζεται μόνο σε χώρες που διαθέτουν πληρώματα υποβρυχίων ή τεχνογνωσία σε κατεδαφίσεις βαθέων υδάτων, είπαν αυτοί οι αξιωματούχοι.
Μιλώντας μαζί με τον Στόλτενμπεργκ, ο Σουηδός πρωθυπουργός Ουλφ Κρίστερσον επικαλέστηκε μια έρευνα που βρίσκεται σε εξέλιξη όταν ρωτήθηκε να σχολιάσει το άρθρο των New York Times, οι οποίοι ανέφεραν για πρώτη φορά τις πρόσφατες πληροφορίες που υποδηλώνουν ότι μια φιλοουκρανική ομάδα είχε πραγματοποιήσει την επίθεση.
Το Κίεβο αρνήθηκε οποιαδήποτε ανάμειξη στο σαμποτάζ
Η ουκρανική κυβέρνηση αρνήθηκε οποιαδήποτε ανάμειξη στο σαμποτάζ.«Η Ουκρανία δεν συμμετείχε στην επίθεση στο Nord Stream 2», είπε ο Μιχαΐλο Ποντόλιακ. Ο κορυφαίος σύμβουλος του Ζελένσκι αναρωτήθηκε ποιο θα ήταν το όφελος της χώρας του να διεξάγει μια επιχείρηση που «αποσταθεροποιεί την περιοχή και θα αποσπάσει την προσοχή από τον πόλεμο και σημείωσε ότι όταν έγιναν οι εκρήξεις στο Nord Stream, η Ουκρανία είχε επικεντρωθεί σε μια αντεπίθεση στην περιοχή του Χάρκοβο.
Το Κρεμλίνο έχει κατηγορήσει, σε διάφορα σημεία, την Ουκρανία, τη Βρετανία και τις Ηνωμένες Πολιτείες για τις εκρήξεις.
Ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Τζον Κίρμπι δεν σχολίασε άμεσα ποιος μπορεί να ευθύνεται για την επίθεση, λέγοντας στους δημοσιογράφους: «Πρέπει να αφήσουμε αυτές τις έρευνες να ολοκληρωθούν και μόνο τότε θα πρέπει να εξετάσουμε ποιες επακόλουθες ενέργειες.”
Ο Μιχαΐλο Ποντόλιακ υποστήριξε ότι η Ρωσία όχι μόνο έχει την ικανότητα να διαπράξει επιθέσεις στον αγωγό και να αποκρύψει την ευθύνη κατηγορώντας άγνωστες φιλο-ουκρανικές ομάδες, βάζοντας «βόμβα» στις σχέσεις του Κιέβου με τους δυτικούς υποστηρικτές του.
Τα ενδεχόμενα που εξετάζουν οι ερευνητές
Οι ερευνητές εξετάζουν και το ενδεχόμενο η Ρωσία ή κάποια άλλη κυβέρνηση να έχει «φυτέψει» στοιχεία για να σπείρουν σύγχυση.
Ωστόσο και η Ουκρανία έχει συνδεθεί με μυστικές επιθέσεις που περιλαμβάνουν μη συμβατικές μεθόδους, όπως βομβαρδισμούς και δολοφονίες, που φαίνεται ότι έχουν σχεδιαστεί για πολιτικά αποτελέσματα παρά για κέρδη στο πεδίο της μάχης.
Δυτικοί αξιωματούχοι λένε ότι ουκρανοί ευθύνονται για την έκρηξη αυτοκινήτου τον Αύγουστο που σκότωσε την κόρη του Αλεξάντερ Ντούγκιν, Ρώσου εθνικιστή και ιδεολογικού συμμάχου του προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν. Επίσης επιδρομές με μη επανδρωμένα αεροσκάφη που αποδίδονται στην Ουκρανία έπληξαν στόχους στη Ρωσία, συμπεριλαμβανομένων αεροπορικών βάσεων κοντά στη Μόσχα, ενώ οι ειδικές υπηρεσίες της Ουκρανίας ήταν πίσω από μια θεαματική έκρηξη στη γέφυρα του Στενού Κερτς της Κριμαίας τον Οκτώβριο, ένα εκπληκτικό πλήγμα σε σύμβολο των φιλοδοξιών του Πούτιν να ελέγξει την Ουκρανία.
Τα γερμανικά δελτία ειδήσεων την Τρίτη έθεσαν περισσότερα ερωτήματα σχετικά με πιθανούς δεσμούς της Ουκρανίας με την επίθεση στο Nord Stream.
Σύμφωνα με μια κοινή έρευνα πολλών γερμανικών μέσων ενημέρωσης, οι γερμανικές αρχές φέρεται να είχαν κάνει μια «ανακάλυψη» στην έρευνά τους, και είχαν εντοπίσει μια μικρή ομάδα σαμποτέρ που χρησιμοποιούσε ένα γιοτ νοικιασμένο από εταιρεία στην Πολωνία που «προφανώς ανήκε σε δύο Ουκρανούς.»
Γερμανός αξιωματούχος είπε ότι η κυβέρνηση έχει ενημερωθεί σχετικά και ότι η έρευνα για τις εκρήξεις συνεχίζεται, με επικεφαλής τον γενικό εισαγγελέα της χώρας.
Διεθνή έρευνα ζητά η Μόσχα
Ο αναπληρωτής πρεσβευτής της Ρωσίας στον ΟΗΕ δήλωσε σήμερα ότι ένα δημοσίευμα των New York Times σχετικά με το ποιος ευθύνεται για τις επιθέσεις στους αγωγούς Nord Stream «αποδεικνύει μόνο ότι η πρωτοβουλία μας για την έναρξη μιας διεθνούς έρευνας υπό την αιγίδα του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ είναι απολύτως επίκαιρη».
Η Ρωσία σχεδιάζει να αιτηθεί ψηφοφορία στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ μέχρι τα τέλη Μαρτίου για το σχέδιο ψηφίσματός της που ζητά από τον Γενικό Γραμματέα Αντόνιο Γκουτέρες να ξεκινήσει μια τέτοια έρευνα, δήλωσε στο Reuters ο αναπληρωτής πρεσβευτής της Ρωσίας στον ΟΗΕ, Ντμίτρι Πολιάνσκι.