Η ΕΚΤ μείωσε τα επιτόκια, όπως είχε προεξοφλήσει η αγορά, κατά 25 μονάδες βάσης. Είναι η δεύτερη μείωση σε τρεις συνεδριάσεις από την έναρξη του πτωτικού κύκλου τον Ιούνιο, όταν η ΕΚΤ ανακοίνωσε την πρώτη μείωση επιτοκίων μετά από 14 μήνες. Ακολούθησε το «φρένο» στη συνεδρίαση του Ιουλίου. Πλέον, το επιτόκιο των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης καθώς και τα επιτόκια της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης και της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων μειώνονται σε 4,00%, 4,25% και 3,50% αντίστοιχα.
Η εξέλιξη αυτή, αναμένεται να λειτουργήσει ευεργετικά για την αγορά, φέρνοντας φθηνότερη χρηματοδότηση, αλλαγή διάθεσης για επενδύσεις και κίνητρο για ανάληψη ρίσκου, είτε αυτό αφορά ένα κεφάλαιο κίνησης, είτε ένα δάνειο στεγαστικό, καταναλωτικό, προσωπικό κ.λπ.
Υπενθυμίζεται ότι πριν από την έναρξη του πτωτικού κύκλου στα επιτόκια, στη συνεδρίαση του Ιουνίου, η ΕΚΤ είχε προχωρήσει σε 10 διαδοχικές αυξήσεις, οδηγώντας το κόστος δανεισμού σε επίπεδα – ρεκόρ στην Ευρωζώνη. Στη συνέχεια επέλεξε να βαδίσει στα χνάρια της Fed, υιοθετώντας την τακτική «wait and watch». Η στάση αναμονής με αμετάβλητα επιτόκια κράτησε 9 μήνες, με την Κριστίν Λαγκάρντ να χαρακτηρίζει απαραίτητη τη συγκεκριμένη τακτική, προκειμένου να χτιστεί η απαραίτητη εμπιστοσύνη για την πορεία αποκλιμάκωσης του πληθωρισμού στον στόχο του 2%.
Η εκτίμηση της ΕΚΤ για τον πληθωρισμό είναι 2,5% κατά μέσο όρο το 2024, 2,2% το 2025 και κάτω από το ορόσημο του 2% το 2026, ήτοι 1,9%. Η συγκεκριμένη εκτίμηση παραμένει αμετάβλητη σε σχέση με την αντίστοιχη στη συνεδρίαση του Ιουνίου. Όσον αφορά στην ανάπτυξη, η πρόβλεψη είναι η ευρωπαϊκή οικονομία να «τρέξει» με 0,8% το 2024, 1,3% το 2025 και 1,5% το 2026. Παράλληλα, το ΔΣ της ΕΚΤ έστειλε νέο μήνυμα ότι σε περίπτωση πιθανών αποκλίσεων, είναι πάντα έτοιμο να διακόψει τον πτωτικό κύκλο.
Η ανακοίνωση της ΕΚΤ για τα χαμηλότερα επιτόκια
Το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε σήμερα να μειώσει το επιτόκιο διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων -το επιτόκιο μέσω του οποίου κατευθύνει τη στάση της νομισματικής πολιτικής- κατά 25 μονάδες βάσης. Με βάση την επικαιροποιημένη αξιολόγηση του Διοικητικού Συμβουλίου σχετικά με τις προοπτικές του πληθωρισμού, τη δυναμική του υποκείμενου πληθωρισμού και την ισχύ της μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής, είναι πλέον σκόπιμο να γίνει ένα ακόμη βήμα για τη συγκράτηση του βαθμού περιορισμού της νομισματικής πολιτικής.
Τα πρόσφατα στοιχεία για τον πληθωρισμό έχουν έρθει σε γενικές γραμμές όπως αναμενόταν και οι τελευταίες προβολές των εμπειρογνωμόνων της ΕΚΤ επιβεβαιώνουν τις προηγούμενες προοπτικές για τον πληθωρισμό. Οι επιτελείς βλέπουν ότι ο γενικός πληθωρισμός θα διαμορφωθεί κατά μέσο όρο σε 2,5% το 2024, 2,2% το 2025 και 1,9% το 2026, όπως και στις προβολές του Ιουνίου. Ο πληθωρισμός αναμένεται να αυξηθεί και πάλι στο δεύτερο μέρος του τρέχοντος έτους, εν μέρει επειδή οι προηγούμενες απότομες μειώσεις στις τιμές της ενέργειας θα πέσουν από τους ετήσιους ρυθμούς. Στη συνέχεια, ο πληθωρισμός θα πρέπει να μειωθεί προς τον στόχο μας κατά το δεύτερο εξάμηνο του επόμενου έτους. Όσον αφορά τον πυρήνα του πληθωρισμού, οι προβολές για το 2024 και το 2025 έχουν αναθεωρηθεί ελαφρώς προς τα πάνω, καθώς ο πληθωρισμός των υπηρεσιών ήταν υψηλότερος από ό,τι αναμενόταν. Ταυτόχρονα, το προσωπικό εξακολουθεί να αναμένει ταχεία μείωση του βασικού πληθωρισμού, από 2,9% φέτος σε 2,3% το 2025 και 2,0% το 2026.
Ο εγχώριος πληθωρισμός παραμένει υψηλός, καθώς οι μισθοί εξακολουθούν να αυξάνονται με αυξημένο ρυθμό. Ωστόσο, οι πιέσεις στο κόστος εργασίας μετριάζονται και τα κέρδη αντισταθμίζουν εν μέρει τον αντίκτυπο των υψηλότερων μισθών στον πληθωρισμό. Οι συνθήκες χρηματοδότησης παραμένουν περιοριστικές και η οικονομική δραστηριότητα εξακολουθεί να είναι υποτονική, αντανακλώντας την αδύναμη ιδιωτική κατανάλωση και τις επενδύσεις. Οι εμπειρογνώμονες προβλέπουν ότι η οικονομία θα αναπτυχθεί κατά 0,8% το 2024, θα αυξηθεί σε 1,3% το 2025 και σε 1,5% το 2026.Πρόκειται για ελαφρά πτωτική αναθεώρηση σε σύγκριση με τις προβολές του Ιουνίου, κυρίως λόγω της ασθενέστερης συμβολής της εγχώριας ζήτησης τα επόμενα τρίμηνα.
Το Διοικητικό Συμβούλιο είναι αποφασισμένο να διασφαλίσει ότι ο πληθωρισμός θα επιστρέψει εγκαίρως στον μεσοπρόθεσμο στόχο του 2%. Θα διατηρήσει τα επιτόκια πολιτικής επαρκώς περιοριστικά για όσο χρονικό διάστημα είναι απαραίτητο για την επίτευξη αυτού του στόχου. Το Διοικητικό Συμβούλιο θα συνεχίσει να ακολουθεί μια προσέγγιση που εξαρτάται από τα δεδομένα και από συνεδρίαση σε συνεδρίαση για τον προσδιορισμό του κατάλληλου επιπέδου και της διάρκειας του περιορισμού.
Ειδικότερα, οι αποφάσεις του για τα επιτόκια θα βασίζονται στην εκτίμησή του για τις προοπτικές του πληθωρισμού υπό το πρίσμα των εισερχόμενων οικονομικών και χρηματοπιστωτικών δεδομένων, της δυναμικής του υποκείμενου πληθωρισμού και της ισχύος της μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής. Το Διοικητικό Συμβούλιο δεν δεσμεύεται εκ των προτέρων για μια συγκεκριμένη πορεία των επιτοκίων.
Όπως ανακοινώθηκε στις 13 Μαρτίου 2024, ορισμένες αλλαγές στο λειτουργικό πλαίσιο εφαρμογής της νομισματικής πολιτικής θα τεθούν σε ισχύ από τις 18 Σεπτεμβρίου. Συγκεκριμένα, η διαφορά μεταξύ του επιτοκίου των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης και του επιτοκίου διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων θα οριστεί σε 15 μονάδες βάσης. Η διαφορά μεταξύ του επιτοκίου της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης και του επιτοκίου των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης θα παραμείνει αμετάβλητη στις 25 μονάδες βάσης.
Βασικά επιτόκια της ΕΚΤ
Το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε να μειώσει το επιτόκιο διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων κατά 25 μονάδες βάσης. Το επιτόκιο διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων είναι το επιτόκιο μέσω του οποίου το Διοικητικό Συμβούλιο οδηγεί την κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής. Επιπλέον, όπως ανακοινώθηκε στις 13 Μαρτίου 2024 μετά την επανεξέταση του επιχειρησιακού πλαισίου, η διαφορά μεταξύ του επιτοκίου των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης και του επιτοκίου διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων θα διαμορφωθεί σε 15 μονάδες βάσης. Η διαφορά μεταξύ του επιτοκίου της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης και του επιτοκίου των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης θα παραμείνει αμετάβλητη στις 25 μονάδες βάσης. Αντίστοιχα, το επιτόκιο διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων θα μειωθεί στο 3,50%. Τα επιτόκια των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης και της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης θα μειωθούν σε 3,65% και 3,90% αντίστοιχα. Οι αλλαγές θα τεθούν σε ισχύ από τις 18 Σεπτεμβρίου 2024.
Πρόγραμμα αγοράς περιουσιακών στοιχείων (APP) και πρόγραμμα αγοράς έκτακτης ανάγκης για πανδημία (PEPP)
Το χαρτοφυλάκιο του APP μειώνεται με μετρημένο και προβλέψιμο ρυθμό, καθώς το Ευρωσύστημα δεν επανεπενδύει πλέον τις πληρωμές κεφαλαίου από τους τίτλους που λήγουν.
Το Ευρωσύστημα δεν επανεπενδύει πλέον το σύνολο των πληρωμών κεφαλαίου από τίτλους που λήγουν και αγοράζονται στο πλαίσιο του PEPP, μειώνοντας το χαρτοφυλάκιο του PEPP κατά 7,5 δισεκ. ευρώ ανά μήνα κατά μέσο όρο. Το Διοικητικό Συμβούλιο προτίθεται να διακόψει τις επανεπενδύσεις στο πλαίσιο του PEPP στο τέλος του 2024.
Το Διοικητικό Συμβούλιο θα συνεχίσει να εφαρμόζει ευελιξία στην επανεπένδυση των ληξιπρόθεσμων εξαγορών στο χαρτοφυλάκιο του PEPP, με σκοπό την αντιμετώπιση των κινδύνων για τον μηχανισμό μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής που σχετίζονται με την πανδημία.
Πράξεις αναχρηματοδότησης
Καθώς οι τράπεζες αποπληρώνουν τα ποσά που δανείζονται στο πλαίσιο των στοχευμένων πράξεων πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης, το Διοικητικό Συμβούλιο θα αξιολογεί τακτικά τον τρόπο με τον οποίο οι στοχευμένες δανειοδοτικές πράξεις και η συνεχιζόμενη αποπληρωμή τους συμβάλλουν στη χάραξη της νομισματικής πολιτικής του.
Το Διοικητικό Συμβούλιο είναι έτοιμο να προσαρμόσει όλα τα μέσα που διαθέτει στο πλαίσιο της εντολής του για να διασφαλίσει ότι ο πληθωρισμός θα επιστρέψει στο στόχο του 2% μεσοπρόθεσμα και να διατηρήσει την ομαλή λειτουργία της μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής. Επιπλέον, το μέσο προστασίας της μετάδοσης είναι διαθέσιμο για την αντιμετώπιση αδικαιολόγητων, άτακτων δυναμικών της αγοράς που συνιστούν σοβαρή απειλή για τη μετάδοση της νομισματικής πολιτικής σε όλες τις χώρες της ζώνης του ευρώ, επιτρέποντας έτσι στο Διοικητικό Συμβούλιο να εκπληρώσει αποτελεσματικότερα την εντολή του για τη σταθερότητα των τιμών.
