Με την τελική προθεσμία για τη δήλωση περιουσίας στο Κτηματολόγιο να εκπνέει στις 30 Νοεμβρίου 2024, ο χρόνος μετρά αντίστροφα για τους ιδιοκτήτες ακινήτων που πρέπει να τακτοποιήσουν τις εγγραφές τους. Ωστόσο, το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης βρίσκεται στη διαδικασία επέκτασης του χρονικού διαστήματος, επιτρέποντας διορθώσεις των λανθασμένων εγγραφών για ένα επιπλέον έτος και πέραν της καταληκτικής ημερομηνίας.
Η πίστωση χρόνου θα αφορά τις ιδιοκτησίες σε 21 περιοχές όπου η αρχική προθεσμία είχε λήξει το 2017, καθώς και 14 περιοχές όπου οι προθεσμίες είχαν λήξει το 2018. Οι περιοχές αυτές ήδη έχουν «κλειδωμένες» πρώτες εγγραφές, και χωρίς τη νέα αυτή παράταση, οι λανθασμένες εγγραφές θα κατοχυρωθούν μόνιμα στο Δημόσιο. Αυτή η νέα ευκαιρία αποσκοπεί στο να διορθωθούν οι εγγραφές, εξασφαλίζοντας ότι οι ιδιοκτήτες θα διατηρήσουν την ιδιοκτησία τους χωρίς λάθη που μπορεί να προκύψουν από το Κτηματολόγιο.
Τι πρέπει να γνωρίζουν οι ιδιοκτήτες
- Η νέα προθεσμία: Σύμφωνα με το υπουργείο, αναμένεται να δοθεί παράταση ενός έτους, προσφέροντας χρόνο στους ιδιοκτήτες να ολοκληρώσουν τις διορθώσεις.
- Η διαδικασία: Οι ιδιοκτήτες θα μπορούν να υποβάλουν αίτηση για διόρθωση στα γραφεία του Κτηματολογίου ή μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας.
- Απαιτούμενα έγγραφα: Για να υποβάλουν αίτηση διόρθωσης, οι ιδιοκτήτες θα πρέπει να προσκομίσουν τα απαραίτητα έγγραφα που αποδεικνύουν την ορθότητα της ιδιοκτησίας τους.
Οι δήμοι
Μεταξύ άλλων, συμπεριλαμβάνονται δήμοι της Αττικής, όπως Βριλήσσια, Μελίσσια, Ελευσίνα, Γέρακας, Νέα Πέραμος, Νέα Σμύρνη, Ρέντης, Νέο Ψυχικό, αλλά και άλλες περιοχές όπως: Θεσσαλονίκης, Αιτωλοακαρνανίας, Αργολίδας, Αρκαδίας, Αρτας, Αχαΐας, Δράμας, Πάτμου, Εβρου, Εύβοιας, Ζακύνθου, Ηλείας, Ημαθίας, Θεσπρωτίας, Καβάλας, Καστοριάς, Κεφαλληνίας, Κιλκίς, Κοζάνης, Κυκλάδων, Λακωνίας, Λάρισας, Λευκάδας, Μεσσηνίας, Ξάνθης, Πιερίας, Πρέβεζας, Ροδόπης, Τρικάλων, Φθιώτιδας και Φλώρινας.
Σύμφωνα με τα όσα εξήγησε στον «Ελεύθερο Τύπο» η τοπογράφος, πολεοδόμος – μηχανικός Γραμματή Μπακλατσή, «στις περισσότερες περιοχές η αποτύπωση των ακινήτων ήταν προβληματική και οι μελέτες κτηματογράφησης έχουν πολλά λάθη. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να οδηγούνται οι πολίτες σε σωρεία δικαστικών διαδικασιών προς τον σκοπό της διόρθωσης των ανακριβών κτηματολογικών εγγραφών».
Περίπλοκες διαδικασίες
Οπως επισημαίνει, «οι διαδικασίες αυτές δεν είναι καθόλου εύκολες, είναι χρονοβόρες και περίπλοκες, απαιτούν μεγάλο κόστος, απαιτούν συνεργασία δικηγόρων – συμβολαιογράφων – δικαστικών επιμελητών – μηχανικών – λογιστών (για δημιουργία τίτλων, τοπογραφικών με συντεταγμένες, κοινοποιήσεις αγωγών κ.λπ.) και όλη αυτή η δαιδαλώδης διαδικασία έχει οδηγήσει στο να υφίσταται ακόμα μεγαλύτερο ποσοστό λαθών και σφαλμάτων που αφορούν το λειτουργούν Κτηματολόγιο».
Ποιους αφορά;
Το μέτρο της παράτασης αφορά όλους τους ιδιοκτήτες, (κληρονόμους, ομογενείς και όσους έχουν λανθασμένες εγγραφές κ.ά., όπως και όσους στερούνται τίτλο ιδιοκτησίας και κατέχουν ακίνητη περιουσία με χρησικτησία), οι οποίοι αποκτούν τη δυνατότητα να προχωρήσουν στις αναγκαίες διορθώσεις ή να ασκήσουν, όπου απαιτείται, ένδικα μέσα για να μη χαρακτηριστεί ένα ακίνητο «Αγνώστου ιδιοκτήτη.
Τι σημαίνει πρακτικά το κλείσιμο των εγγραφών στο Κτηματολόγιο;
Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι αν κλείσουν οι εγγραφές και είναι οριστικές και είναι σε κάποιο όνομα, μετά αυτό μένει σε αυτό το όνομα ή αν ένα ακίνητο φαίνεται «Αγνώστου ιδιοκτήτη» και παραμένει «Αγνώστου ιδιοκτήτη» μετά την οριστικοποίηση των εγγραφών περιέρχεται στην κυριότητα του Ελληνικού Δημοσίου και αυτό δεν αλλάζει.
Μπορεί να γίνει συμβόλαιο (πώληση, γονική παροχή, αποδοχή κληρονομιάς κ.ά.) στο μεταξύ διάστημα της προθεσμίας για τη διόρθωση των αρχικών εγγραφών;
Ναι, γίνεται συμβόλαιο, γιατί όπως ορίζεται και από τον νόμο οι πρώτες εγγραφές είναι ενδεικτικές και επιδέχονται διορθώσεις κατά το χρονικό διάστημα που παρέχεται στους δικαιούχους, το οποίο αρχίζει από την έναρξη λειτουργίας του κτηματολογικού γραφείου.
Πώς διορθώνονται τα «Αγνώστου ιδιοκτήτη»;
Η διαδικασία διόρθωσης των αρχικών εγγραφών με αμετάκλητη δικαστική απόφαση ισχύει στις ακόλουθες περιπτώσεις:
Εάν πρόκειται για ζήτημα ιδιοκτησιακής αμφισβήτησης, δηλαδή το ακίνητο έχει καταχωριστεί στο Κτηματολόγιο στο όνομα τρίτου ή υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου, που δεν συναινεί σε αίτηση διόρθωσης προδήλου σφάλματος. Στην περίπτωση αυτή απαιτείται η άσκηση αγωγής (αναγνωριστικής ή διεκδικητικής) ενώπιον του αρμοδίου κατά τόπο Δικαστηρίου.
Εάν πρόκειται, λοιπόν, για ακίνητο με ένδειξη «Αγνώστου ιδιοκτήτη», δηλαδή για ακίνητο που για οποιονδήποτε λόγο δεν δηλώθηκε στη διάρκεια της κτηματογράφησης, που δεν εμπίπτει στις κατηγορίες διόρθωσης προδήλου σφάλματος και απαιτείται η συναίνεση του Δημοσίου. Στην περίπτωση αυτή μπορεί να ακολουθηθεί η απλή και σύντομη δικαστική διαδικασία της «Εκούσιας Δικαιοδοσίας», με την οποία υποβάλλεται αίτηση ενώπιον του Κτηματολογικού Δικαστή στο Μονομελές Πρωτοδικείο της τοποθεσίας του ακινήτου και το δικαστήριο κρίνει χωρίς αντιδικία.
Εάν πρόκειται για ακίνητο με ένδειξη «Ελληνικού Δημοσίου» πρέπει να ζητηθεί, με αγωγή ενώπιον του αρμόδιου καθ’ ύλην και κατά τόπον Πρωτοδικείου, η αναγνώριση του δικαιώματος που προσβάλλεται με την ανακριβή εγγραφή και η διόρθωση, ολικά ή μερικά, της πρώτης εγγραφής.
ΨΗΦΙΑΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ
Τα βήματα για την απλή δήλωση
Για τη διευκόλυνση των πολιτών το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και το Ελληνικό Κτηματολόγιο ενεργοποίησαν μία νέα ψηφιακή εφαρμογή στη διεύθυνση https://dilosi.ktimatologio.gr, μέσω της οποίας όλοι οι πολίτες μπορούν να δηλώσουν το ακίνητό τους, χωρίς να απαιτείται μηχανικός και έξοδα τοπογραφικού, εφόσον συμφωνούν με την οριοθέτηση που βλέπουν στον χάρτη, ή υπάρχει μία εύλογη απόκλιση.
Η όλη διαδικασία δήλωσης ακινήτου ολοκληρώνεται μέσω 4 βημάτων:
Πρώτον, ο χρήστης επισκέπτεται το νέο περιβάλλον του https://dilosi.ktimatologio.gr, είτε απευθείας είτε μέσω ανακατεύθυνσης από τον Ψηφιακό Χάρτη και συνδέεται με κωδικούς taxisnet. Στη συνέχεια, επιλέγει δημιουργία νέας δήλωσης.
Δεύτερον, ο χρήστης βλέπει προσυμπληρωμένα τα προσωπικά του στοιχεία και συμπληρώνει ό,τι λείπει. Υπάρχει και η εναλλακτική να δηλώσει πληρεξούσιο και αποδέχεται μέσω υπεύθυνης δήλωσης την εγκυρότητα της δήλωσης του ακινήτου του και των σχετικών στοιχείων.
Τρίτον, επιλέγει τον τύπο ακινήτου και εντοπίζει το γεωτεμάχιό του στον ψηφιακό χάρτη που εμφανίζεται.
Θα χρειαστεί, στη συνέχεια, να συμπληρώσει τη φόρμα της αίτησής του και να αναρτήσει στην εφαρμογή τα συνοδευτικά έγγραφα που τεκμηριώνουν την ιδιοκτησία του.
Αν δεν συμφωνεί με την οριοθέτηση του χάρτη, μπορεί είτε να αναρτήσει τοπογραφικό, είτε να σχεδιάσει ο ίδιος πάνω στον χάρτη το περίγραμμα του οικοπέδου του.
Τέταρτον, ο χρήστης ολοκληρώνει την υποβολή δήλωσης και σύντομα θα έρθει στο δηλωμένο e-mail του ειδοποίηση πληρωμής του παραβόλου.
Εναλλακτικά, αν δεν θέλει να δηλώσει ψηφιακά το περιουσιακό του δικαίωμα, μπορεί να επισκεφθεί το Γραφείο Κτηματογράφησης και να εντοπίσει το οικόπεδό του μαζί με έναν υπάλληλο.
ΚΟΣΤΟΣ
Το τέλος κτηματογράφησης
Για κάθε εγγραπτέο δικαίωμα που δηλώνεται στο Κτηματολόγιο καταβάλλεται από τον δηλούντα πάγιο τέλος κτηματογράφησης. Το τέλος αυτό ορίζεται ανά δικαίωμα σε 35 ευρώ για κύριο χώρο (διαμέρισμα, κατάστημα, οικόπεδο με κτίσμα, αδόμητο οικόπεδο, αγροτεμάχιο κ.λπ.) και σε 20 ευρώ για βοηθητικούς χώρους (χώρο στάθμευσης ή αποθήκη), που αποτελούν αυτοτελείς οριζόντιες ιδιοκτησίες (όταν ορίζεται στο συμβόλαιο για αυτούς τους χώρους ποσοστό συγκυριότητας επί του γεωτεμαχίου και δεν περιγράφονται σε αυτό ως παρακολουθήματα διηρημένων ιδιοκτησιών). Στις αγροτικές περιοχές (δηλαδή στα εκτός σχεδίου και εκτός ορίου οικισμών) τα φυσικά πρόσωπα που έχουν εγγραπτέα δικαιώματα (κυριότητας ή δουλείας) παραπάνω από δύο εντός του ίδιου προ-Καποδιστριακού ΟΤΑ, καταβάλλουν πάγια τέλη για δύο μόνο εγγραπτέα δικαιώματα, ανεξαρτήτως του συνολικού αριθμού αυτών.
Οταν υπάρχουν περισσότεροι από ένας δικαιούχοι, οι συγκύριοι επί του ακινήτου υποχρεούνται σε δήλωση ιδιοκτησίας κατά το ποσοστό τους και καταβάλλουν ο καθένας το πάγιο τέλος κτηματογράφησης.
