Ημερίδα για το ελληνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (Ελλάδα 2.0), το οποίο χρηματοδοτείται από την ΕΕ, μέσω της πρωτοβουλίας NextGenerationEU, διοργάνωσε σήμερα, στην Αθήνα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε συνεργασία με το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (IOBE). Ο τίτλος της ημερίδας ήταν «Ευκαιρίες και προκλήσεις για την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ:Τι ακολουθεί για την Ελλάδα;»
Η ημερίδα ξεκίνησε με χαιρετισμό της επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα, Νιόβης Ρίγκου, η οποία αναφέρθηκε στο νέο οδικό χάρτη για την ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας στην Ευρώπη, την «πυξίδα ανταγωνιστικότητας» («Competitiveness Compass»), επισημαίνοντας ότι «η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει θέσει την ανταγωνιστικότητα στο επίκεντρο της οικονομικής της ατζέντας, για την ενίσχυση των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων στην παγκόσμια αγορά και την κοινωνική ευημερία στην ΕΕ».
Επίσης, η κ. Ρίγκου σημείωσε ότι «περισσότερα από 18 δισ. ευρώ έχουν ήδη εκταμιευθεί για την Ελλάδα στο πλαίσιο του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας» και τόνισε ότι «είναι κρίσιμο να επιταχυνθεί ο ρυθμός υλοποίησης του εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, προκειμένου να διασφαλιστεί η έγκαιρη ολοκλήρωσή του».
Ν. Παπαθανάσης: «Η ανταγωνιστικότητα αποτελεί τον πυρήνα της οικονομικής ανάπτυξης και ευημερίας»
Την ημερίδα χαιρέτισε επίσης ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών κ. Nίκος Παπαθανάσης, ο οποίος, μεταξύ άλλων, τόνισε ότι «η ανταγωνιστικότητα αποτελεί τον πυρήνα της οικονομικής ανάπτυξης και ευημερίας», προσθέτοντας ότι «ως χώρα, έχουμε ήδη σημειώσει σημαντική πρόοδο στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, την προσέλκυση επενδύσεων και τον πράσινο και ψηφιακό μετασχηματισμό».
Επιπλέον, σημείωσε ότι η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης απαιτεί μια ολοκληρωμένη προσέγγιση -μια προσέγγιση που ενσωματώνει την καινοτομία, τον ψηφιακό μετασχηματισμό, τη βιωσιμότητα, το ανθρώπινο κεφάλαιο και την οικονομική ολοκλήρωση, και ότι η Ευρωπαϊκή Πυξίδα Ανταγωνιστικότητας αποτελεί ένα φιλόδοξο σχέδιο.
Τόνισε, επίσης, ότι «το επερχόμενο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο προσφέρει μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να μελετήσουμε τη δομή και την κατανομή του προϋπολογισμού της ΕΕ για τη στήριξη των προτεραιοτήτων, που θέτει η ανταγωνιστικότητα. Η προσαρμοστικότητα στις παγκόσμιες προκλήσεις, η αποτελεσματική χρήση των χρηματοδοτικών εργαλείων της ΕΕ και η δέσμευση για μεταρρυθμίσεις αποτελούν καθοριστικούς παράγοντες επιτυχίας».
«Σε μια εποχή παγκόσμιων προκλήσεων οφείλουμε, όλοι μαζί, να ενώσουμε τις δυνάμεις μας για την οικοδόμηση ενός ανταγωνιστικού, καινοτόμου και βιώσιμου μέλλοντος – ενός μέλλοντος που θα διασφαλίζει ότι η ΕΕ θα παραμείνει ηγέτης στην παγκόσμια οικονομία», είπε, σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση.
Ντέκλαν Κοστέλο: «Η Ελλάδα έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο σε σχέση με την προηγούμενη δεκαετία»
Η Ελλάδα έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο σε σχέση με την προηγούμενη δεκαετία, η οποία σημαδεύτηκε από μια εκτεταμένη οικονομική κρίση, σημείωσε στην εναρκτήρια ομιλία ο αναπληρωτής γενικός διευθυντής της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών και Χρηματοδοτικών Υποθέσεων (ECFIN), Ντέκλαν Κοστέλο, σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση.
Συγκεκριμένα, μεταξύ άλλων, ανέφερε ότι «η ελληνική οικονομία σημείωσε σταθερή ανάπτυξη του ΑΕΠ σε πραγματικούς όρους από το 2018, με το ποσοστό αύξησης να φθάνει το 9,2% του ΑΕΠ, υπερβαίνοντας κατά πολύ τον μέσο όρο της ΕΕ, με ποσοστό 6,3% του ΑΕΠ».
O κ. Κοστέλο σημείωσε, επίσης, ότι «παρά τις ευνοϊκές εξελίξεις, η Ελλάδα χρειάζεται ακόμη να αντιμετωπίσει ένα ευρύ φάσμα διαρθρωτικών αδυναμιών. Για παράδειγμα, το πραγματικό ΑΕΠ της χώρας παραμένει 17% κάτω από το επίπεδα του 2007 και παρά την ανοδική πορεία που σημειώνει, η Ελλάδα εξακολουθεί να παρουσιάζει ένα σημαντικό χάσμα παραγωγικότητας έναντι του μέσου όρου στην ΕΕ, γεγονός που επιβαρύνει τις προοπτικές ανάπτυξής της».
Στο πλαίσιο αυτό, ο κ. Κοστέλο σημείωσε ότι «στο μέλλον θα ήταν σημαντικό για την Ελλάδα να συνεχίσει τις προσπάθειες για τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και την αύξηση στο ποσοστό συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό» και, κλείνοντας την ομιλία του, τόνισε, σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση, ότι «η Ελλάδα είναι σημαντικό να ολοκληρώσει τις εναπομείνασες μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις που εντάσσονται στο εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Ελλάδας, προκειμένου να αξιοποιηθεί όλη η διαθέσιμη χρηματοδότηση της ΕΕ».
Άκης Σκέρτσος: «Η φιλοδοξία μας δεν είναι απλώς να συγκλίνουμε με τα ευρωπαϊκά επίπεδα εισοδήματος»
Στην κεντρική ομιλία της ημερίδας, ο υπουργός Επικρατείας, Άκης Σκέρτσος, αναφέρθηκε στη μέχρι τώρα επιτυχημένη υλοποίηση του εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, το οποίο έχει προσδώσει σημαντική ώθηση στην πρόοδο και στην ανάπτυξη της χώρας. Επιπλέον, επεσήμανε: «Έχουμε καθήκον να συνεχίσουμε να βελτιώνουμε την καθημερινότητα των πολιτών, με καλύτερα εισοδήματα, καλύτερη δημόσια υγεία και εκπαίδευση, και περισσότερες ευκαιρίες για καλές θέσεις εργασίας».
Ξεκινώντας από το μικροοικονομικό επίπεδο, ανέφερε πως «αν δεν βιώνεις ως άτομο αυτήν την υπόσχεση της ανταγωνιστικότητας, της ανθεκτικότητας και της ευημερίας, τότε απλά δεν υφίσταται» και πως «υπό αυτήν την έννοια, όσο σκληρό κι αν ακούγεται, η αντίληψη είναι η πραγματικότητα» και τόνισε πως «έχουμε την υποχρέωση να βελτιώνουμε διαρκώς, μέρα με τη μέρα, την καθημερινότητα των πολιτών–με περισσότερη ασφάλεια, σταθερότητα και προβλεψιμότητα, καλύτερα εισοδήματα, καλύτερη δημόσια υγεία και εκπαίδευση, περισσότερες ευκαιρίες για καλές θέσεις εργασίας και γενικότερα ευημερία στη χώρα μας».
Αυτή, είπε, είναι η αποστολή της πολιτικής σε μια δημοκρατία, σημειώνοντας πως αν θέλουμε να εδραιώσουμε ένα κοινό πλαίσιο ειλικρινούς και αληθινής επικοινωνίας μεταξύ κυβερνήσεων, ακαδημαϊκών, μέσων ενημέρωσης και κοινωνιών για την πραγματική κατάσταση της οικονομίας, η κατάσταση αυτή μπορεί και πρέπει να μετρηθεί με αντικειμενικούς δείκτες που κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει.
Ο υπουργός Επικρατείας ανέφερε συγκεκριμένα ποιοι είναι αυτοί οι οκτώ δείκτες: δημοσιονομική σταθερότητα, το κόστος δανεισμού σε σύγκριση με άλλες χώρες και η επενδυτική βαθμίδα, η ικανότητα του τραπεζικού συστήματος να λειτουργεί ανταγωνιστικά και να χρηματοδοτεί την πραγματική οικονομία και τις στεγαστικές ανάγκες των νοικοκυριών, το επίπεδο εξωστρέφειας και το μερίδιο των εξαγωγών στο ΑΕΠ, το επίπεδο του δημόσιου και ιδιωτικού χρέους, η ικανότητα διαχείρισης και υπέρβασης εξωτερικών οικονομικών κρίσεων, το επίπεδο της απασχόλησης και της ανεργίας και ο όγκος των δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων που υλοποιούνται στην επικράτεια.
«Σε όλους αυτούς τους οκτώ δείκτες, η ελληνική οικονομία έχει αποδείξει τα τελευταία πέντε και πλέον χρόνια ότι μπορεί να θέτει φιλόδοξους στόχους–και να τους πετυχαίνει», είπε.
Ο υπουργός Επικρατείας σημείωσε πως δεν θα ισχυριζόταν ποτέ ότι έχουν επιλυθεί όλες οι διαρθρωτικές αδυναμίες της οικονομίας, καθώς είπε, έχουμε ακόμα πολύ δρόμο μπροστά μας. «Έχουμε επιτύχει σταθερότητα και, ως έναν βαθμό, οικονομική ανθεκτικότητα σε ένα εξαιρετικά ασταθές παγκόσμιο περιβάλλον, αλλά δεν έχουμε ακόμη διασφαλίσει τη διάχυση της ευημερίας. Η ευημερία καθορίζεται πρωτίστως από το επίπεδο των εισοδημάτων, την έκταση των κοινωνικών και περιφερειακών ανισοτήτων και την ποιότητα των δημόσιων αγαθών και υπηρεσιών».
«Υπάρχει ακόμη δουλειά να γίνει, αλλά ήδη βλέπουμε αποτελέσματα–τόσο στους κατώτατους και μέσους μισθούς όσο και στις συντάξεις, οι οποίες, για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια, καταγράφουν σταθερές αυξήσεις που ξεπερνούν, έστω και λίγο, τον πληθωρισμό», υπογράμμισε.
Επισήμανε επιπρόσθετα ότι πρέπει να σημειώσουμε περαιτέρω πρόοδο στη μείωση του εμπορικού μας ελλείμματος πως χάρη στη ραγδαία πράσινη μετάβαση, αυτός είναι πλέον ένας ρεαλιστικός στόχος. Παράλληλα είπε ότι απαιτείται μεγάλη προσπάθεια για να προχωρήσουμε ακόμα περισσότερο στις μεταρρυθμίσεις.
«Φυσικά, ο εχθρός του καλού είναι πάντα το καλύτερο», είπε μεταξύ άλλων ενώ σημείωσε πως δεν είναι ρεαλιστικό κάποιοι να περιμένουν από μια χώρα που πέρασε σχεδόν μια δεκαετία κυριολεκτικά στη μονάδα εντατικής θεραπείας, να τρέχει τώρα σαν 18χρονος αθλητής.
Ο υπουργός Επικρατείας υπογράμμισε πως η αρχιτεκτονική του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας είναι κρίσιμη και καταλυτική, καθώς συνδέει τις δημόσιες επενδύσεις με τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις που ενισχύουν την αποτελεσματικότητά τους. Κάθε ευρώ, είπε, που επενδύεται στην οικονομία πρέπει να αξιοποιείται σωστά και να αποδίδει τουλάχιστον διπλάσια αξία.
«Δυστυχώς, αυτό ήταν μια διαχρονική αδυναμία της Ελλάδας τις προηγούμενες δεκαετίες–παρά τη διάθεση πάνω από 170 δισ. μέσω παλαιότερων ευρωπαϊκών διαρθρωτικών ταμείων, δεν καταφέραμε να επιτύχουμε την επιθυμητή σύγκλιση με την ΕΕ, ούτε να θωρακίσουμε την οικονομία μας από τη χρεοκοπία και τον αποκλεισμό από τις αγορές», πρόσθεσε.
Γι’ αυτό, συνέχισε, το πλαίσιο διακυβέρνησης του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, με τις δεσμευτικές αιρεσιμότητες του–που είναι πολύ αυστηρότερες από εκείνες άλλων ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών προγραμμάτων–είναι ο σωστός μηχανισμός για να ενισχύσει την πειθαρχία και την παραγωγικότητα στη λειτουργία της ελληνικής δημόσιας διοίκησης. Εξηγησε ότι αυτό διασφαλίζει ότι τα έργα και οι επενδύσεις σχεδιάζονται και υλοποιούνται έγκαιρα, εντός προϋπολογισμού και σύμφωνα με τις προδιαγραφές.
«Αυτή είναι η πρόκλησή μας, και με την υποστήριξη των Ευρωπαίων εταίρων μας, θα ολοκληρώσουμε με επιτυχία το εξαιρετικά φιλόδοξο εθνικό μας σχέδιο–το μεγαλύτερο στην ΕΕ σε αναλογία με το ΑΕΠ και τον πληθυσμό μας. Ένα σχέδιο που περιλαμβάνει 105 μεγάλα έργα και 77 μεταρρυθμίσεις, με συνολικό προϋπολογισμό 36 δισ. ευρώ», τόνισε.
Λουκ Θολόνιατ: «Για πάνω από δύο δεκαετίες, η οικονομική ανάπτυξη της Ευρώπης δεν συμβαδίζει με άλλες μεγάλες οικονομίες»
«Για πάνω από δύο δεκαετίες, η οικονομική ανάπτυξη της Ευρώπης δεν συμβαδίζει με άλλες μεγάλες οικονομίες», τόνισε ο διευθυντής της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών και Δημοσιονομικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (ECFIN), Λουκ Θολόνιατ. Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι «η αύξηση στο κατά κεφαλήν πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα σε σχέση με το 2000, είναι σχεδόν διπλάσια στις ΗΠΑ από ό,τι στην ΕΕ».
Επιπλέον, ο κ. Θολόνιατ τόνισε ότι «για την επίτευξη των στόχων της ΕΕ απαιτείται πιο αποτελεσματικός συντονισμός μεταξύ των εθνικών και των κοινοτικών πολιτικών, για παράδειγμα, αυτό θα μπορούσε να επιτευχθεί μέσω της ευθυγράμμισης των βιομηχανικών και ερευνητικών πολιτικών σε επίπεδο ΕΕ και σε επίπεδο κρατών μελών και με τη θέσπιση κοινών προτεραιοτήτων ανταγωνιστικότητας σε επιλεγμένους βασικούς τομείς και έργα που θεωρούνται στρατηγικής σημασίας και κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος».
Το δεύτερο πάνελ εστίασε στην πράσινη μετάβαση, στο πλαίσιο της ανθρακοποίησης της οικονομίας, και στην ανάγκη για επίτευξη προσιτών τιμών στον τομέα της ενέργειας, η οποία ήταν μία από τις κύριες προκλήσεις που εντοπίστηκαν στην Έκθεση Ντράγκι. Τη συζήτηση συντόνισε ο γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ και Καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνώνκ, Νικόλαος Βέττας, ο οποίος υπογράμμισε τη σημασία των επενδύσεων για την πράσινη μετάβαση τόσο της ευρωπαϊκής όσο και της ελληνικής οικονομίας. Παράλληλα, τόνισε την ανάγκη ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας μέσω της μείωσης του κόστους ενέργειας.
Γιοχάνες Λούμπκινγκ: Η χρηματοδότηση που έλαβε η Ελλάδα από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας συνέβαλε στην αύξηση του ΑΕΠ της χώρας κατά συνολικά 3,2% μέχρι το 2024
«Για τις επιχειρήσεις, το υψηλό ενεργειακό κόστος επηρεάζει την ανταγωνιστική τους θέση έναντι των βιομηχανιών εκτός ΕΕ», σημείωσε ο διευθυντής της Ειδικής Ομάδας Μεταρρύθμισης και Επενδύσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (SG REFORM), Γιοχάνες Λούμπκινγκ. Επιπλέον, ανέφερε ότι «η Ελλάδα εξακολουθεί να παρουσιάζει υψηλά ποσοστά ενεργειακής φτώχειας», επισημαίνοντας ότι «σκοπός της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι να επιτύχει τους φιλόδοξους κλιματικούς της στόχους, ελαχιστοποιώντας ταυτόχρονα τα ρυθμιστικά βάρη».
Σε ό,τι αφορά στο νέο βιομηχανικό σχέδιο της Συμφωνίας για Καθαρή Βιομηχανία (Clean Industrial Deal), ο κ. Λούμπκινγκ επισήμανε ότι αυτό «αναμένεται να εισαγάγει συγκεκριμένες δράσεις για την ενίσχυση της επιχειρηματικής δραστηριότητας στην Ευρώπη: βελτίωση της πρόσβασης σε οικονομικά προσιτή ενέργεια, σε υλικά και κυκλικότητα, σε δεξιότητες και σε χρηματοδότηση».
Ολοκληρώνοντας την ομιλία του σημείωσε: «Η ΕΕ παρέχει ήδη υποστήριξη στην Ελλάδα, ενισχύοντας τις προσπάθειες των βιομηχανιών της για απανθρακοποίηση και συμβάλλοντας στη δημιουργία ενός πιο ευέλικτου τομέα ηλεκτρικής ενέργειας, όπως, για παράδειγμα, με την παροχή υποστήριξης για τη δημιουργία της πρώτης μονάδας αποθήκευσης υδροηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα και την εγκατάσταση αποθήκευσης δέσμευσης άνθρακα, η οποία θα είναι η πρώτη ανάλογη εγκατάσταση στην Νοτιοανατολική Ευρώπη».
Η ημερίδα ολοκληρώθηκε με τη σύνοψη των συμπερασμάτων από τoν Γιοχάνες Λούμπκινγκ, ο οποίος αναφέρθηκε στον θετικό αντίκτυπο που έχει το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας στην Ελλάδα, και ο οποίος αναμένεται να γίνει ακόμη πιο εμφανής τα επόμενα χρόνια. «Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η χρηματοδότηση που έλαβε η Ελλάδα από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας συνέβαλε στην αύξηση του ΑΕΠ της χώρας κατά συνολικά 3,2% μέχρι το 2024».
Αναφερόμενος στο επόμενο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο της ΕΕ (2028-2034), ο κ. ΛουLuebking σημείωσε ότι τα καινοτόμα στοιχεία που εισήγαγε ο Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, όπως η αξιολόγηση βάσει επιδόσεων και η ένταξη επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων στο ίδιο χρηματοδοτικό εργαλείο θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν, επίσης, στο πλαίσιο δημιουργίας νέων χρηματοδοτικών εργαλείων που θα συμβάλουν σε μια πιο ανταγωνιστική Ευρώπη.
Ιστορικό
Σύμφωνα με το σχετικό ενημερωτικό, «το αναθεωρημένο ελληνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» καλύπτει 76 μεταρρυθμίσεις και 105 επενδύσεις, αξίας 35,95 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 18,22 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 17,73 δισ. σε δάνεια του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Το Σχέδιο υποστηρίζει την πράσινη μετάβαση της χώρας και προορίζει το 38% των διαθέσιμων κονδυλίων σε μέτρα που στηρίζουν τους κλιματικούς στόχους. Το σχέδιο συμβάλλει επίσης στην ψηφιακή μετάβαση, για την οποία προορίζεται το 21,4 % των κονδυλίων του.
Μέσα από ένα ευρύ φάσμα επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων, αναμένεται να συμβάλει στην οικονομική ανάπτυξη, προωθώντας παράλληλα ένα πιο βιώσιμο και συμπεριληπτικό μοντέλο ανάπτυξης. Μέχρι σήμερα, 18.21δισ. ευρώ έχουν εκταμιευθεί στην Ελλάδα (συμπεριλαμβανομένης της προχρηματοδότησης ύψους 4,12 δις. ευρώ) σε συνέχεια των θετικών αξιολογήσεων για τέσσερα συνολικά αιτήματα πληρωμής για δάνεια και χορηγίες που υπέβαλε η Ελλάδα κατά τα τελευταία 3 έτη».
