Σε τεντωμένο σχοινί παραμένει η σχέση κυβέρνησης–αγροτών, με τα μπλόκα να διατηρούνται και τον διάλογο να προβάλλεται ως η μοναδική διέξοδος από το αδιέξοδο. Από την πλευρά της κυβέρνησης, το μήνυμα είναι διττό: καμία διάθεση σύγκρουσης, αλλά και καμία αποδοχή τελεσιγράφων. Στο πλαίσιο αυτό, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Κωστής Χατζηδάκης, επανέλαβε ότι η πόρτα του διαλόγου παραμένει ανοιχτή, θέτοντας παράλληλα σαφή όρια στα αιτήματα που μπορούν και σε εκείνα που δεν μπορούν να ικανοποιηθούν.
Μιλώντας στον ΣΚΑΪ για τις αγροτικές κινητοποιήσεις, ο κ. Χατζηδάκης τόνισε ότι η κυβέρνηση δεν επιδιώκει αντιπαράθεση με τον αγροτικό κόσμο. «Δεν έχουμε διαθέσεις αντιπαράθεσης με τους αγρότες, η πόρτα μας είναι πάντα ανοιχτή», δήλωσε χαρακτηριστικά, επισημαίνοντας ότι δεν προτίθεται να «κουνήσει το δάχτυλο» ούτε να υποτιμήσει τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο πρωτογενής τομέας.
Παράλληλα, αναγνώρισε ευθύνες και από την πλευρά της κυβέρνησης, ειδικά σε ό,τι αφορά τον ΟΠΕΚΕΠΕ, σημειώνοντας όμως ότι δεν μπορεί να γίνεται λόγος για «αθώους και ενόχους» με κομματικά κριτήρια. Όπως είπε, ορισμένα κόμματα της αντιπολίτευσης εμφανίζονται ως άσπιλα, παραγνωρίζοντας τις παθογένειες του παρελθόντος.
Στο οικονομικό σκέλος, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης ανέφερε ότι εντός της ημέρας καταβάλλονται στους γεωργούς επιπλέον 490 εκατομμύρια ευρώ, πέραν των ποσών που έχουν ήδη δοθεί τις προηγούμενες ημέρες. Συνολικά, από την αρχή του έτους, οι ενισχύσεις προς τον αγροτικό κόσμο ξεπερνούν τα 3,1 δισ. ευρώ, όπως υπογράμμισε.
Αναφερόμενος στα αιτήματα των αγροτών, ξεκαθάρισε ότι κάποια εξ αυτών δεν μπορούν να γίνουν δεκτά, ωστόσο δήλωσε ανοιχτός σε συγκεκριμένες συζητήσεις. Ειδικότερα, η κυβέρνηση εξετάζει:
- τη δυνατότητα μεγαλύτερης κάλυψης ζημιών από τον ΕΛΓΑ,
- τρόπους επιστροφής του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο αγροτικό πετρέλαιο, χωρίς όμως να δημιουργηθούν «παράθυρα» για αθέμιτες πρακτικές.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκάλεσε η αναφορά του σε τρεις ομάδες παραγωγών που αναμένεται να ωφεληθούν από ανακατανομή αδιάθετων κονδυλίων. Όπως εξήγησε, από το νέο σύστημα ενισχύσεων έχουν προκύψει ποσά που δεν έχουν διατεθεί και η κυβέρνηση επιδιώκει να τα κατευθύνει στοχευμένα. Προτεραιότητα, σύμφωνα με τον ίδιο, θα δοθεί:
- στους κτηνοτρόφους που πλήττονται από την ευλογιά,
- στους σιτοπαραγωγούς,
- στους βαμβακοπαραγωγούς.
«Υπάρχει ένας “κουμπαράς” που θέλουμε να τον στρέψουμε προς αυτές τις κατευθύνσεις», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Την ίδια ώρα, από το Μέγαρο Μαξίμου εκπέμπεται σαφές μήνυμα ότι ο διάλογος δεν μπορεί να διεξάγεται υπό καθεστώς πιέσεων. «Η λογική του “ή ικανοποιούνται όλα τα αιτήματα ή δεν συζητάμε” δεν οδηγεί πουθενά», τονίζουν κυβερνητικές πηγές, διαβεβαιώνοντας ωστόσο ότι η πόρτα της Ηρώδου Αττικού παραμένει ανοιχτή.
Κυβερνητικά στελέχη αναγνωρίζουν ότι αρκετά από τα αιτήματα των αγροτών είναι δίκαια και αντικατοπτρίζουν τις πιέσεις που δέχεται ο πρωτογενής τομέας, τόσο από το αυξημένο κόστος παραγωγής όσο και από τις διεθνείς εξελίξεις και τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης. Όπως έχει επισημάνει και ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης, υπάρχει πολιτική βούληση για ουσιαστική συζήτηση όλων των ζητημάτων, με γνώμονα όμως τις αντοχές της οικονομίας και το ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο.
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, τα περιθώρια παρεμβάσεων εντοπίζονται κυρίως:
- στο κόστος παραγωγής, με μέτρα που ενισχύουν άμεσα τη ρευστότητα,
- στην ενέργεια, μέσω πιο σταθερών και χαμηλότερων τιμών στο αγροτικό ρεύμα,
- στα καύσιμα, με έμφαση στο αγροτικό πετρέλαιο,
- στον ΕΛΓΑ, με αλλαγές στον κανονισμό ώστε οι αποζημιώσεις να καλύπτουν το 100% της ασφαλιζόμενης ζημίας,
- στην ενίσχυση κλάδων που δοκιμάζονται περισσότερο, όπως η κτηνοτροφία και συγκεκριμένες καλλιέργειες, μέσω αδιάθετων πόρων της βασικής ενίσχυσης της ΚΑΠ.
Αντίθετα, η κυβέρνηση εμφανίζεται ανένδοτη σε αιτήματα όπως η μη μεταφορά του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ. Όπως τονίζεται, η συγκεκριμένη μεταρρύθμιση αποτελεί τη μόνη ουσιαστική εγγύηση για διαφάνεια, διασταυρωτικούς ελέγχους και αποτροπή καταχρήσεων. «Η άρνηση των ελέγχων ισοδυναμεί με διατήρηση των παθογενειών του παρελθόντος», σχολιάζουν κυβερνητικές πηγές.
Στο ίδιο πλαίσιο, στο Μέγαρο Μαξίμου χαρακτηρίζονται μαξιμαλιστικά και μη υλοποιήσιμα αιτήματα όπως ο διπλασιασμός των συντάξεων και οι εγγυημένες τιμές στα αγροτικά προϊόντα. Όπως επισημαίνεται, τέτοιου είδους παρεμβάσεις προσκρούουν ευθέως στους ευρωπαϊκούς κανόνες και στη φιλοσοφία της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής.
«Η χώρα δίνει λόγο στην Ευρωπαϊκή Ένωση και υπάρχουν σαφείς οροφές δαπανών», σημειώνουν κυβερνητικά στελέχη, απορρίπτοντας τα επιχειρήματα περί δυνατότητας ανακατεύθυνσης πόρων σε παροχές. «Όσοι υποστηρίζουν κάτι τέτοιο είτε αποκρύπτουν την αλήθεια είτε προτείνουν ουσιαστικά μια πορεία εκτός ευρωπαϊκού πλαισίου», καταλήγουν.