Με γρήγορους ρυθμούς ενισχύεται η παρουσία του IRIS στην ελληνική αγορά, καθώς το σύστημα άμεσων πληρωμών επεκτείνεται πλέον και στα φυσικά καταστήματα. Είναι ενδεικτικό ότι μόνο στο πρώτο δεκαπενθήμερο του Δεκεμβρίου καταγράφηκαν περίπου 100.000 συναλλαγές μέσω IRIS σε σημεία πώλησης, συνολικής αξίας 1,5 εκατ. ευρώ, στο πλαίσιο της υποχρεωτικής αποδοχής του IRIS Commerce από τους επαγγελματίες.
Η εξέλιξη αυτή σηματοδοτεί μια ουσιαστική αλλαγή στο εγχώριο οικοσύστημα πληρωμών. Το IRIS παύει να είναι ένα εργαλείο αποκλειστικά για μεταφορές χρημάτων μεταξύ ιδιωτών και μετατρέπεται σταδιακά σε μέσο καθημερινών εμπορικών συναλλαγών, ανταγωνιστικό απέναντι στις κάρτες και τα παραδοσιακά POS.
Το «IRIS Παντού» και το ευρωπαϊκό στοίχημα
Σε αυτό το περιβάλλον, η ΔΙΑΣ παρουσίασε πρόσφατα το εθνικό έργο «IRIS Παντού», ένα φιλόδοξο πλάνο που στοχεύει να καταστήσει τις άμεσες πληρωμές τύπου Account to Account διαθέσιμες σε κάθε φυσικό και ηλεκτρονικό κατάστημα της χώρας.
Το εγχείρημα δεν έχει μόνο εθνική διάσταση. Συνδέεται άμεσα με τη συνολική ευρωπαϊκή στρατηγική για την ενίσχυση των άμεσων πληρωμών και τη μείωση της εξάρτησης από τα διεθνή σχήματα καρτών, με το IRIS να λειτουργεί ως ελληνικός «παίκτης» σε ένα περιβάλλον που αλλάζει γρήγορα.
Από το P2P στο ταμείο του καταστήματος
Μέχρι σήμερα, η μεγαλύτερη επιτυχία του IRIS καταγράφηκε στις συναλλαγές μεταξύ ιδιωτών (IRIS P2P), όπου η ταχύτητα, η απλότητα και η απουσία προμηθειών το κατέστησαν ιδιαίτερα δημοφιλές. Το μεγάλο στοίχημα πλέον είναι η καθιέρωσή του στα καταστήματα, ως εναλλακτικό και εύχρηστο μέσο πληρωμής για τον καταναλωτή και τον επαγγελματία.
Κεντρικός στόχος της ΔΙΑΣ και των τραπεζών είναι το IRIS να μην αντιμετωπίζεται ως «συμπληρωματική λύση», αλλά ως βασική επιλογή πληρωμής στο ταμείο, δίπλα – και σε ορισμένες περιπτώσεις απέναντι – στις χρεωστικές και πιστωτικές κάρτες.
Το σχέδιο των τριών αξόνων
Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, έχει καταρτιστεί ένα σχέδιο τριών βασικών παρεμβάσεων, που στοχεύουν τόσο στη βελτίωση της εμπειρίας χρήστη όσο και στη δημιουργία κινήτρων.
Η πρώτη παρέμβαση αφορά τις τραπεζικές εφαρμογές. Οι mobile banking πλατφόρμες αναβαθμίζονται ώστε η πληρωμή μέσω QR code IRIS να εμφανίζεται απευθείας στην αρχική οθόνη, χωρίς επιπλέον βήματα. Ήδη δύο μεγάλες τράπεζες έχουν προχωρήσει σε αυτή την αλλαγή, ενώ η πλήρης εφαρμογή της αναμένεται έως το πρώτο εξάμηνο του 2026.
Η δεύτερη κίνηση αγγίζει ένα σημείο που ενδιαφέρει άμεσα τους καταναλωτές: τα προγράμματα επιβράβευσης. Το IRIS αναμένεται να ενταχθεί σταδιακά σε σχήματα, ώστε οι πληρωμές μέσω IRIS να αποδίδουν πόντους ή επιστροφές, αντίστοιχα με όσα ισχύουν σήμερα κυρίως για τις κάρτες. Οι σχετικές συζητήσεις βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο.
Ο τρίτος άξονας έχει πιο έντονο χαρακτήρα κινήτρου. Εξετάζεται η καθιέρωση μηνιαίας κλήρωσης για τους χρήστες του IRIS, με χρηματικό έπαθλο περίπου 1.000 ευρώ, το οποίο θα κατατίθεται απευθείας στον τραπεζικό λογαριασμό του νικητή μέσω του ίδιου του συστήματος. Ένα «δώρο» που, αν υλοποιηθεί, θα δώσει επιπλέον ώθηση στη χρήση του.
Μια αλλαγή που μόλις ξεκίνησε
Η είσοδος του IRIS στα φυσικά καταστήματα δεν είναι απλώς μια τεχνική αναβάθμιση. Πρόκειται για μια δομική αλλαγή στον τρόπο που πληρώνουμε, με άμεσες επιπτώσεις στο κόστος συναλλαγών, στην ταχύτητα και στην εμπειρία του καταναλωτή. Τα πρώτα στοιχεία δείχνουν ότι η αγορά ανταποκρίνεται.
Το ερώτημα πλέον δεν είναι αν το IRIS μπορεί να λειτουργήσει στο εμπόριο, αλλά πόσο γρήγορα μπορεί να αλλάξει συνήθειες που χτίστηκαν επί δεκαετίες γύρω από την κάρτα και το POS. Και σε αυτό το στοίχημα, οι επόμενοι μήνες θα είναι καθοριστικοί.