Μια τελευταία ευκαιρία επανάκτησης ανακυκλώσιμων υλικών, αφού προηγηθούν τα στάδια της διαλογής των οργανικών αποβλήτων στην πηγή, της ανακύκλωσης και της μεταφοράς υλικών στα πράσινα σημεία, αναμένεται να δώσουν οι μονάδες επεξεργασίας αποβλήτων (ΜΕΑ) που θα δημιουργηθούν στην Δυτική και στην Ανατολική Θεσσαλονίκη. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ) Κεντρικής Μακεδονίας, Μιχάλη Γεράνη, στις μονάδες αυτές, που εφόσον οι διαδικασίες κυλήσουν ομαλά μπορεί να λειτουργήσουν σε 3,5 με 4 χρόνια, τα απόβλητα θα διαχωρίζονται μηχανικά, σε μια προσπάθεια να συγκεντρωθούν υλικά που θα οδηγηθούν ξανά στην ανακύκλωση, όπως μέταλλα, πλαστικά, καθαρές συσκευασίες και γενικά περιεχόμενα του πράσινου κάδου που μπορούν να ανακυκλωθούν και δεν θα έπρεπε να καταλήξουν στα σκουπίδια. Από την άλλη πλευρά, ό,τι περάσει από τη διαδικασία αυτή και δεν μπορεί να ανακτηθεί, (όπως για παράδειγμα λερωμένα πλαστικά και χαρτιά) θα οδηγείται σε επεξεργασία για την παραγωγή δευτερογενούς καυσίμου.
Μιλώντας στο ΑΠΕ- ΜΠΕ, ο κ. Γεράνης εκτιμά ότι από την λειτουργία των ΜΕΑ Δυτικού και Ανατολικού Τομέα Θεσσαλονίκης αλλά και εκείνης των Σερρών, το δευτερογενές καύσιμο που θα παράγεται θα είναι το 20 έως 30% των σύμμεικτων σκουπιδιών που θα μεταφέρονται στις ΜΕΑ. Σημειώνει δε ότι θα μπορεί να αξιοποιηθεί ενεργειακά για την παραγωγή ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας που θα τροφοδοτεί το δίκτυο τηλεθέρμανσης στη Δυτική Μακεδονία. «Πιστεύω ακράδαντα ότι μια μονάδα ενεργειακής αξιοποίησης θα γίνει στην Κοζάνη» σχολιάζει ενώ διευκρινίζει ότι «υπάρχει πρόβλεψη στον εθνικό σχεδιασμό διαχείρισης των απορριμμάτων ώστε ένα ποσοστό δευτερογενούς καυσίμου να πάει και στην τσιμεντοβιομηχανία».
Από τους πρώτους μήνες του 2022 η λειτουργία των καφέ κάδων
Σε ό,τι αφορά τη διαχείριση των βιοαποδομήσιμων οικιακών αποβλήτων, ο πρόεδρος του ΦΟΔΣΑ εκτιμά ότι σε δύο μήνες θα έχουν αναδειχτεί οι ανάδοχοι για την προμήθεια των καφέ κάδων, των απορριμματοφόρων και των κλαδοτεμαχιστών που θα πάρουν οι Δήμοι, προκειμένου να λειτουργήσει στη συνέχεια το σύστημα των καφέ κάδων από τους πρώτους μήνες του 2022. Τα οργανικά απόβλητα που θα συλλέγονται στους καφέ κάδους και εκτιμάται ότι είναι το 40 έως 50% των απορριμμάτων που σήμερα καταλήγουν στον πράσινο κάδο, θα οδηγούνται στις Μονάδες Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΕΒΑ), ώστε μετά από την αποσύνθεση, την ανάδευση και την ανάμειξή τους με υπολείμματα κλαδεμάτων, να παράγεται λίπασμα και εδαφοβελτιωτικό υλικό.
Οι μονάδες που θα δημιουργηθούν στην Κεντρική Μακεδονία
Στο μεταξύ, εκτός από τη ΜΕΑ των Σερρών που λειτουργεί ήδη, τη ΜΕΑ Δυτικού Τομέα για την οποία εγκρίθηκε η προκήρυξη διεθνούς διαγωνισμού και τη ΜΕΑ Ανατολικού Τομέα για την οποία αναμένεται η διαδικασία δημοπράτησης μέχρι τα μέσα Ιουλίου, προχωρούν οι αδειοδοτήσεις των ΜΕΒΑ. Δύο μεγάλες τέτοιες μονάδες θα γίνουν στη Μαυροράχη και τον Άγιο Αντώνιο, μια στο Δήμο Θερμαϊκού, μία στο Δήμο Χαλκηδόνας και από μία στις Περιφερειακές Ενότητες Ημαθίας, Πιερίας, Πέλλας, Κιλκίς και Χαλκιδικής. Στην Περιφερειακή Ενότητα Σερρών η ΜΕΑ που λειτουργεί θα λειτουργήσει και ως ΜΕΒΑ.
Σχετικά με το δίκτυο των Σταθμών Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ), σύμφωνα με τον κ. Γεράνη, προχωρά η αναθεώρηση του περιφερειακού σχεδιασμού. Στο πλαίσιο αυτό, όπως επισημαίνει, θα επανεξεταστούν τα κομβικά σημεία της αλυσίδας των ΣΜΑ ώστε να διευκολυνθούν οι Δήμοι στη μεταφόρτωση των απορριμμάτων για τη μεταφορά τους στις ΜΕΑ. Σε κάθε περίπτωση, όπως αναφέρει, «θα υπάρχει οπωσδήποτε ένας κομβικός ΣΜΑ σε κάθε Περιφερειακή Ενότητα, ωστόσο υπάρχουν και ενότητες που λόγω μορφολογίας ενδέχεται να χρειαστούν δύο σταθμούς, όπως για παράδειγμα η Χαλκιδική και η Πιερία».
Εφικτή υπό προϋποθέσεις η μείωση του υπολείμματος κάτω από το 10% ως το 2030
Την ίδια στιγμή, η ολοκληρωμένη διαχείριση των απορριμμάτων βάσει της ευρωπαϊκής νομοθεσίας και των κατευθύνσεων που αυτή θέτει, ορίζει το στόχο της μείωσης του υπολείμματος των σκουπιδιών στο 10% της ποσότητάς τους ως το 2030. Ο κ. Γεράνης διευκρινίζει ότι ως υπόλειμμα χαρακτηρίζεται το υλικό που δεν μπορεί να ανακυκλωθεί, δεν μπορεί να επανακτηθεί και δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ούτε για την παραγωγή δευτερογενούς καυσίμου, συνεπώς μεταφέρεται για ταφή στους Χώρους Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων. Για την επίτευξη του στόχου του 10% σχολιάζει ότι «είναι δυνατή αν γίνουν άλματα και εφόσον λειτουργήσει και η παραγωγή δευτερογενούς καυσίμου». «Σήμερα το ποσοστό της υγειονομικής ταφής των σκουπιδιών φτάνει το 80%. Το να φτάσουμε στο 10% θα είναι μεγάλη επιτυχία» προσθέτει.
Δίνοντας, τέλος, το στίγμα της προσπάθειας, επαναλαμβάνει ότι καθοριστικός παράγοντας σε αυτήν είναι η ευαισθητοποίηση του κόσμου και η ενημέρωσή του προς την κατεύθυνση της συλλογής του οργανικού αποβλήτου στην πηγή, της ανακύκλωσης, της επαναχρησιμοποίησης και της κομποστοποίησης, προτού ακολουθήσουν τα επόμενα στάδια στη διαχείριση των απορριμμάτων.