Γράφει ο Αλέξανδρος Δαλέκος
Έπειτα από μία διακοπή περίπου τριών ετών, το Τουρκμενιστάν έχει επανεμφανιστεί δυναμικά στο ραντάρ όσων παρακολουθούν και διαμορφώνουν τις ενεργειακές εξελίξεις. Αυτό δεν είναι τυχαίο.
Το Τουρκμενιστάν διαθέτει τα τέταρτα μεγαλύτερα επιβεβαιωμένα κοιτάσματα φυσικού αερίου στον κόσμο, μετά το Ιράν, τη Ρωσία και το Κατάρ. Και με τους Δυτικούς, συγκεκριμένα τους Ευρωπαίους, να αναζητούν εναλλακτικές πηγές τροφοδοσίας, η χώρα αυτή της Κεντρικής Ασίας αποκτά αναβαθμισμένο ρόλο.
Το τελευταίο διάστημα, από την πρωτεύουσα του Τουρκμενιστάν, το Ασγκαμπάτ, περνούν αξιωματούχοι διαφόρων χωρών. Βρέθηκαν πρόσφατα εκεί Ιρανοί αλλά και τούρκοι αξιωματούχοι, ενώ στις αρχές Νοεμβρίου μετέβη στο Τουρκμενιστάν ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Ο τούρκος Πρόεδρος, αξιοποιώντας το «χαρτί» της συμμετοχής της χώρας του στον Νότιο Διάδρομο (Southern Gas Corridor) μέσω του αγωγού Τουρκίας – Αζερμπαϊτζάν (ΤΑΝΑΡ), προσπάθησε να πείσει την τουρκμενική ηγεσία ότι το αέριο της χώρας πρέπει να διοχετευθεί μέσω Τουρκίας προς την Ευρώπη.
Σε ανάλογο φλερτ επιδίδεται προς το Τουρκμενιστάν και το Αζερμπαϊτζάν. Ο επικεφαλής της αζερικής κρατικής εταιρείας αερίου SOCAR που βρέθηκε στο Ασγκαμπάτ στα μέσα Νοεμβρίου εμφανίστηκε επίσης πρόθυμος να συνδράμει το Τουρκμενιστάν, αν και απέφυγε να αναφερθεί ευθέως στον Διακασπιακό Αγωγό (Trans Caspian Pipeline – TCP). Αυτό δεν είναι τυχαίο καθώς το Αζερμπαϊτζάν ίσως δεν θέλει να εκνευρίσει τη Ρωσία που προφανώς επιθυμεί να μείνει το τουρκμενικό φυσικό αέριο εκτός ευρωπαϊκής αγοράς ώστε η ίδια να μην απωλέσει τη μονοπολιακή της θέση.
Ωστόσο, οι εξελίξεις τρέχουν. Το Τουρκμενιστάν και η ιταλική ενεργειακή εταιρεία Eni υπέγραψαν Μνημόνιο συνεργασίας για έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων σε δύο περιοχές του τουρκμενικού κομματιού της Κασπίας. Παράλληλα, το Ασγκαμπάτ παίζει «σε όλα τα ταμπλό», εξάγοντας φυσικό αέριο στην Κίνα αλλά και εξετάζοντας την πιθανότητα τροφοδοσίας της Ινδίας, μέσω του αγωγού ΤΑΡΙ.
Καθώς όμως το Τουρκμενιστάν μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα για τη μελλοντική τροφοδοσία της Ευρώπης, το παιχνίδι δεν θα τελειώσει εύκολα.
Και μπορεί οι Ευρωπαίοι να πιστεύουν ότι ο ανασχετικός παράγοντας στα σχέδιά τους θα είναι η Ρωσία, στο παρασκήνιο είναι η Κίνα, που διψάει για ενεργειακούς πόρους, που μπορεί να αποδειχθεί δυσκολότερος παίκτης.
