Γράφει ο Αλέξανδρος Δαλέκος
Η απόφαση της Gazprom να δηλώσει ότι εγκαταλείπει το πομπώδες σχέδιο του αγωγού φυσικού αερίου South Stream και να προωθήσει εναλλακτικά το σχέδιο για έναν αγωγό μέσω Τουρκίας (οι ειδικοί τον έχουν ήδη βαφτίσει Turkish Stream) έχει πραγματικά περιπλέξει αρκετά την ενεργειακή σκακιέρα στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Μιλώντας με κοινοτικούς αξιωματούχος, αποκομίζει κανείς την εντύπωση ότι στις Βρυξέλλες δεν λαμβάνουν σοβαρά υπόψη το σχέδιο για αγωγό μέσω Τουρκίας. Εκτιμούν ότι πρόκειται για άλλο ένα δόλωμα του Κρεμλίνου με σκοπό να υποχρεωθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση να μεταβάλλει τη στάση της και να ανοίξει τελικά ο δρόμος για τον South Stream, καθώς επίσης και να μεταβληθούν οι συνθήκες που θα επιτρέψουν τόσο την επίλυση της ουκρανικής κρίσης όσο και την άρση των κυρώσεων.
Σύμφωνα με τις ίδιες εκτιμήσεις, η Ρωσία και η Gazprom δεν έχουν αυτή τη στιγμή την πολυτέλεια να εμπλακούν σε ένα τόσο πολυδάπανο σχέδιο. Υπάρχει επίσης άλλο ένα σημείο. Η Μόσχα επιδιώκει να εκμεταλλευθεί τις «ψυχρές σχέσεις» ΕΕ – Τουρκίας αυτή την περίοδο. Ωστόσο, αν η Άγκυρα αποφασίσει να… πουλήσει τη Δύση για τα μάτια της Ρωσίας, θα έθετε εν αμφιβόλω τον ρόλο που διεκδικεί ως διαμετακομιστικός κόμβος του Νότιου Ενεργειακού Διαδρόμου.
Ο Βλαντίμιρ Πούτιν δεν είναι φυσικά χαζός. Γνωρίζει πχ ότι η Τουρκία είναι μεν υποψήφια προς ένταξη στην ΕΕ, αλλά δεν δεσμεύεται από την κοινοτική νομοθεσία για την ενέργεια, επομένως δεν υπάγεται στις προβλέψεις του Τρίτου Ενεργειακού Πακέτου που υπήρξε το «νομικό όχημα» για να πιέσουν οι Βρυξέλλες τη Βουλγαρία να απορρίψει τον South Stream.
Ο ρώσος πρόεδρος «πετάει το μπαλάκι» στους Ευρωπαίους, αφήνοντας να εννοηθεί ότι μελλοντικά ίσως σταματήσουν κάθε είδους εξαγωγές ρωσικού αερίου μέσω Ουκρανίας και αν η ΕΕ θέλει το ρωσικό αέριο θα πρέπει να κατασκευάσει την αναγκαία υποδομή για να συνδεθεί με ρωσοτουρκικό κόμβο κοντά στα τουρκοελληνικά σύνορα. Το παιχνίδι είναι πολύ σκληρό…
Η Άγκυρα πάλι τηρεί πολύ ισορροπημένη στάση και «σιγήν ιχθύος». Ένας αγωγός που θα μπορεί να μεταφέρει 63 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα αερίου, εκ των οποίων τα 14 σκοπεύει να τα κρατήσει η ίδια, δεν την αφήνει αδιάφορη. Παράλληλα, βλέποντας ότι η Ρωσία δείχνει να επείγεται, θα μπορούσε να αποκομίζει κι άλλα οφέλη στη διαπραγμάτευση, όπως νέες μειωμένες τιμές.