Το λιμενικό της Σουηδίας εντόπισε νωρίτερα αυτή την εβδομάδα τέταρτη διαρροή αερίου στους αγωγούς μεταφοράς φυσικού αερίου Nord Stream που έχουν υποστεί ζημιές, δήλωσε εκπρόσωπος του σώματος στην εφημερίδα Svenska Dagbladet.
«Δύο από αυτές τις τέσσερις (σ.σ. διαρροές) βρίσκονται στην αποκλειστική οικονομική ζώνη της Σουηδίας», επεσήμανε η Τζένι Λάρσον.
Οι δύο άλλες εντοπίζονται στην αποκλειστική οικονομική ζώνη της Δανίας.
Η ΕΕ υποπτεύεται ότι οι διαρροές οφείλονται σε δολιοφθορά στους υποθαλάσσιους αυτούς αγωγούς που μεταφέρουν αέριο από τη Ρωσία στην Ευρώπη και έχει προειδοποιήσει ότι θα δώσει «σθεναρή» απάντηση σε οποιαδήποτε σκόπιμη διακοπή της ευρωπαϊκής ενεργειακής υποδομής.
Προς αναζήτηση των ενόχων
Ίσως να μην είναι ποτέ δυνατόν να προσδιοριστεί οριστικά αν οι υποθαλάσσιες εκρήξεις της Δευτέρας στους δύο αγωγούς φυσικού αερίου Nord Stream ήταν έργο ρωσικού σαμποτάζ.
Όπως αναφέρει ο Guardian στην ηλεκτρονική του έκδοση τα περιστατικά έλαβαν χώρα κοντά -αλλά ακριβώς έξω- από τα χωρικά ύδατα 12 μιλίων του Bornholm της Δανίας στη Βαλτική Θάλασσα, το είδος της διαβάθμισης που θα μπορούσε να αναμένεται από έναν κρατικό παράγοντα που έχει υπόψη του τη συμμετοχή της χώρας στο ΝΑΤΟ.
Αυτό που δεν είναι σαφές είναι πώς θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί οποιαδήποτε επίθεση. Ένα υποβρύχιο με στόχο τους αγωγούς θα έπρεπε να είχε εντοπιστεί στα σχετικά ρηχά νερά της Βαλτικής, όπου τα βάθη σπάνια ξεπερνούν τα 100 μέτρα. Αλλά δεν υπάρχει καμία αναφορά που να παραπέμπει σε υποβρύχια από τις χώρες που ερευνούν τα περιστατικά.
Ούτε η Βαλτική είναι η τοποθεσία όπου θα είχε νόημα να αναπτυχθούν υποβρύχια βαθέων υδάτων Losharik, τα οποία θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν από τους Ρώσους για να κόψουν τα καλώδια επικοινωνίας που περνούν βαθιά κάτω από τον Ατλαντικό, όπου τα νερά έχουν μέσο βάθος περισσότερο από 3.500 μέτρα.
Μια βρετανική στρατιωτική πηγή υπέθεσε ότι οι νάρκες μπορεί να τοποθετήθηκαν διακριτικά από ένα «καμουφλαρισμένο» εμπορικό σκάφος και να πυροδοτήθηκαν ημέρες ή εβδομάδες αργότερα. Αυτή θα ήταν μια επιχείρηση που θα έπρεπε να έχει αναληφθεί με κάποια προσοχή, αλλά όχι με ιδιαίτερα εξειδικευμένους στρατιωτικούς πόρους.
Αυτό το τελευταίο μέρος είναι εικασία και δυτικοί αξιωματούχοι έσπευσαν να τονίσουν την Τρίτη ότι οι εκρήξεις φαίνεται να έπληξαν περιουσιακά στοιχεία ρωσικής ιδιοκτησίας.
Ο αγωγός Nord Stream 1 μεταξύ της Ρωσίας και της Γερμανίας ανήκει κατά 51% στην Gazprom, τον ενεργειακό κολοσσό με έδρα την Αγία Πετρούπολη, ενώ ο Nord Stream 2 ανήκει σε ελβετική θυγατρική της ίδιας εταιρείας. Κανένα από αυτά τα περιουσιακά στοιχεία δεν θα απαιτούσε, σύμφωνα με αυτό το σκεπτικό, οποιοδήποτε είδος στρατιωτικής αντίδρασης του ΝΑΤΟ ή άλλων δυτικών δυνάμεων.
Αλλά το γεγονός παραμένει ότι δύο υποθαλάσσιοι αγωγοί υπέστησαν ρήγμα μέσα σε ένα 24ωρο. Οι αγωγοί έχουν σχεδιαστεί για να είναι ανθεκτικοί: κάθε τμήμα του αγωγού Nord Stream 1, σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρείας, έχει ένα χαλύβδινο περίβλημα πάχους 27 έως 41 χιλιοστών, το οποίο με τη σειρά του περιβάλλεται από επικάλυψη σκυροδέματος 60 έως 110 χιλιοστών.
Μία από τις εκρήξεις μετρήθηκε στους 2,3 βαθμούς στην κλίμακα Ρίχτερ, κάτι που οι Δανοί ειδικοί περιέγραψαν ως αντίστοιχο με (μία έκρηξη από) μια ισχυρή βόμβα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Επομένως, δεν πρόκειται για ένα εντελώς ασήμαντο περιστατικό, για τις συνέπειες του οποίου μίλησαν ενδεικτικά ανώτερα ρωσικά στελέχη την Τρίτη.
Απάντηση Πεσκόφ
Ο Ντμίτρι Πεσκόφ, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, δήλωσε: «Πρόκειται για ένα ζήτημα που σχετίζεται με την ενεργειακή ασφάλεια ολόκληρης της ηπείρου». Ωστόσο, ο Nord Stream 2 δεν άνοιξε ποτέ και ο αρχικός αγωγός έκλεισε επ’ αόριστον για επισκευές στις αρχές Σεπτεμβρίου. Έτσι, ο ισχυρισμός της ΕΕ ότι δεν υπήρχε αντίκτυπος στην ασφάλεια ήταν πιο πιστευτός σε πρώτη φάση.
Το επεισόδιο έχει κάποια ομοιότητα με μια σειρά περιστατικών που επηρέασαν πετρελαιοφόρα στον Κόλπο πριν από τρία χρόνια, προσεκτικά βαθμονομημένα για να προκαλέσουν ή να δημιουργήσουν φόβο – αλλά όχι για να προκαλέσουν βαθιά ζημιά. Σε μια περίπτωση, ναυτικές νάρκες είχαν τοποθετηθεί σε ένα δεξαμενόπλοιο με ιαπωνική σημαία, ανοίγοντας μια τρύπα ακριβώς πάνω από την ίσαλο γραμμή.
Εάν η Ρωσία ήταν πίσω από τις εκρήξεις στον Nord Stream, οι αξιωματούχοι του Κρεμλίνου μπορεί να αισθάνονται ότι έχουν αναλάβει μια εκνευριστική επίδειξη. Αλλά σε αυτή την περίπτωση διακυβεύονταν σχετικά λίγα πράγματα.
Δεδομένων των προβλημάτων της Ρωσίας στην Ουκρανία, η ιδέα ότι η Μόσχα θα τολμούσε να εντείνει τις προσπάθειές της στοχεύοντας δυτικούς υποθαλάσσιους αγωγούς και καλώδια στη Βαλτική Θάλασσα και αλλού, παραμένει δύσκολα πιστευτή ιδέα.
Την Παρασκευή η συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για τις διαρροές
Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ θα συγκληθεί την Παρασκευή, έπειτα από αίτημα της Ρωσίας, για να συζητήσει τις διαρροές σε δύο αγωγούς φυσικού αερίου στη Βαλτική Θάλασσα.
Η γαλλική αποστολή στα Ηνωμένα Έθνη, η οποία ασκεί την προεδρία του 15μελούς συμβουλίου για τον μήνα Σεπτέμβριο, είπε ότι η συνεδρίαση του Σ.Α. θα συζητήσει για τους αγωγούς Nord Stream που η Ρωσία και οι Ευρωπαίοι εταίροι ξόδεψαν δισεκατομμύρια δολάρια για να κατασκευάσουν.
Κάποίες εντοπίστηκαν στους δύο αγωγούς την Τρίτη, έχουν αναστατώσει τις αγορές ενέργειας και ενέτειναν τις ανησυχίες για θέματα ασφάλειας.
Ύποπτες εκρήξεις προκάλεσαν ρήγματα στους υποθαλάσσιους αγωγούς. Ο αγωγός Nord Stream 1, κάποτε η κύρια οδός για το ρωσικό φυσικό αέριο προς τη Γερμανία, είχε ήδη τεθεί εκτός λειτουργίας αλλά τώρα δεν μπορεί εύκολα να ξαναλειτουργήσει. Ο νέος αγωγός Nord Stream 2 δεν τέθηκε ποτέ σε λειτουργία.
Το ΝΑΤΟ και η Ευρωπαϊκή Ένωση προειδοποίησαν για την ανάγκη προστασίας των υποδομών ζωτικής σημασίας από αυτό που αποκαλούσαν «δολιοφθορά», αν και οι αξιωματούχοι δεν είπαν ποιον κατηγορούν.
Δεν είναι ξεκάθαρο ποιος μπορεί να βρίσκεται πίσω από την δολιοφθορά, αν αποδειχθεί πως ήταν τέτοια.
Η Ρωσία, η οποία μείωσε τις παραδόσεις φυσικού αερίου στην Ευρώπη μετά την επιβολή κυρώσεων από τη Δύση για τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, λέει ότι η δολιοφθορά είναι πιθανή αλλά τονίζει ότι οι κατηγορίες ορισμένων ότι η Μόσχα βρίσκεται πίσω από την υπόθεση είναι «ανόητες».
Μάλιστα, η Μόσχα ανέφερε ότι ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν πρέπει να απαντήσει αν οι ΗΠΑ βρίσκονται πίσω από τις διαρροές που εντοπίστηκαν στους αγωγούς Nord Stream στη Βαλτική Θάλασσα. «Ο Αμερικανός πρόεδρος είναι υποχρεωμένος να απαντήσει στο ερώτημα εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες έκαναν πράξη την απειλή τους», ανέφερε στο Telegram η εκπρόσωπος της ρωσικής διπλωματίας Μαρία Ζαχάροβα, αναφερόμενη σε δήλωση του Μπάιντεν στις αρχές Φεβρουαρίου ότι η Ουάσινγκτον θα «έβαζε τέλος» στον Nord Stream 2 αν η Μόσχα επενέβαινε στρατιωτικά στην Ουκρανία.
«Είναι γελοίο» η Ρωσία να υπονοεί ότι οι ΗΠΑ μπορεί να ευθύνονται για τις διαρροές στους αγωγούς φυσικού αερίου Nord Stream, δήλωσε αργότερα η εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου, Αντριέν Γουάτσον.