Η κυβέρνηση δρομολογεί σημαντικές αλλαγές σε τέσσερα βασικά κοινωνικά επιδόματα: το ανεργίας, το παιδιού, το στεγαστικό και το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα. Οι μεταρρυθμίσεις αυτές αποσκοπούν στον εξορθολογισμό της κατανομής των ενισχύσεων, προκειμένου να ωφεληθούν περισσότερο οι πραγματικά ευάλωτοι πολίτες και να καταπολεμηθεί η καταχρηστική λήψη.
Επίδομα ανεργίας: Ένα ανταποδοτικό και Εμπροσθοβαρές σύστημα
Το επίδομα ανεργίας πρόκειται να υποστεί ριζικές αλλαγές. Από τη σημερινή μορφή, όπου όλοι οι άνεργοι λαμβάνουν το ίδιο ποσό ανεξαρτήτως των προηγούμενων αποδοχών ή των ετών εργασίας τους, θα εισαχθεί ένα νέο σύστημα που θα το καθιστά ανταποδοτικό και εμπροσθοβαρές.
Αύξηση των πρώτων τριών μηνών
Το νέο σύστημα προβλέπει ότι θα καταβάλλεται αυξημένο τους πρώτους τρεις μήνες ανεργίας, ενώ στη συνέχεια το ποσό θα μειώνεται σταδιακά. Στόχος είναι η ταχύτερη επανένταξη των ανέργων στην αγορά εργασίας.
Το ποσό θα προσαρμόζεται ανάλογα με τα χρόνια ασφάλισης του ανέργου, το ύψος του προηγούμενου μισθού του, καθώς και το είδος της απασχόλησης. Για παράδειγμα, ένας άνεργος με πολλά χρόνια εργασίας θα λαμβάνει ένα επιπλέον ποσό, ενώ το ανώτατο ποσό του επιδόματος θα έχει πλαφόν στα 1.100 ευρώ μηνιαίως.
Πιλοτική εφαρμογή σε 10.000-15.000 ανέργους
Το νέο σύστημα θα ξεκινήσει πιλοτικά το 2025, με στόχο την εφαρμογή του σε όλους τους ανέργους που λαμβάνουν επίδομα. Σήμερα, από τους 848.000 εγγεγραμμένους ανέργους στη ΔΥΠΑ (Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης), μόνο οι 139.000 λαμβάνουν επίδομα.
Αυστηρότερα Κριτήρια για το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα, το Στεγαστικό Επίδομα και το Επίδομα Παιδιού
Η κυβέρνηση σχεδιάζει να εισαγάγει νέα, αυστηρότερα κριτήρια για τα βασικά κοινωνικά του ΟΠΕΚΑ: το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, το στεγαστικό επίδομα και το επίδομα παιδιού. Οι αλλαγές αποσκοπούν στην καλύτερη στόχευση των παροχών στους πραγματικά ευάλωτους πολίτες, οι οποίοι θα λαμβάνουν υψηλότερα ποσά.
Η εισαγωγή προπληρωμένης κάρτας
Από το 2025, θα εφαρμοστεί η χρήση προπληρωμένης κάρτας για την καταβολή των επιδομάτων. Με την κάρτα αυτή, το 50% του επιδόματος θα είναι δεσμευμένο για την πληρωμή συγκεκριμένων υπηρεσιών, όπως λογαριασμοί, ενώ το υπόλοιπο 50% θα παραμένει στη διάθεση του δικαιούχου. Η χρήση της προπληρωμένης κάρτας θα είναι υποχρεωτική και ονομαστική, ώστε να μην μπορεί να χρησιμοποιηθεί από άλλους.
Αντιμετώπιση της καταχρηστικής λήψης επιδόματος
Η προπληρωμένη κάρτα στοχεύει, επίσης, στον εντοπισμό όσων δηλώνουν ψευδή ή χαμηλά εισοδήματα για να λαμβάνουν πολλαπλά επιδόματα. Ένα συχνό φαινόμενο είναι η εμφάνιση ατόμων ως φιλοξενούμενων σε δηλώσεις συγγενών, προκειμένου να λάβουν διπλά επιδόματα από τον ΟΠΕΚΑ.
Αυτήν τη στιγμή, για παράδειγμα, ένας δικαιούχος με εισόδημα κάτω των 10.000 ευρώ μπορεί να λαμβάνει:
- Στεγαστικό Επίδομα: Από 70 έως 210 ευρώ τον μήνα, ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών.
- Εγγυημένο Εισόδημα: 200 ευρώ για τον αιτούντα, 100 ευρώ για κάθε ενήλικο μέλος και 50 ευρώ για κάθε ανήλικο μέλος της οικογένειας.
- Επίδομα Παιδιού: Για οικογένειες με εισοδήματα έως 10.000 ευρώ, ξεκινά από 70 ευρώ τον μήνα για ένα παιδί, 140 ευρώ για δύο παιδιά και φτάνει έως 420 ευρώ τον μήνα για τέσσερα παιδιά.
Σε περιπτώσεις οικογενειών με τέσσερα παιδιά και χαμηλά εισοδήματα, τα συνολικά επιδόματα μπορεί να ξεπερνούν τα 1.100 ευρώ τον μήνα.
Νέα κριτήρια για τους πραγματικά ευάλωτους
Με τις νέες ρυθμίσεις, η κυβέρνηση προτίθεται να θέσει νέα κριτήρια επιλεξιμότητας για τα κοινωνικά επιδόματα, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι ενισχύσεις κατευθύνονται σε όσους έχουν πραγματική ανάγκη. Οι πραγματικοί δικαιούχοι θα συνεχίσουν να λαμβάνουν τα επιδόματα, και μάλιστα αυξημένα σε σχέση με τα σημερινά ποσά.
Τα μέτρα αυτά στοχεύουν στον περιορισμό της κατάχρησης των κοινωνικών παροχών και στην εξασφάλιση μεγαλύτερης διαφάνειας στον τρόπο διανομής των χρημάτων. Ο νέος μηχανισμός αναμένεται να έχει σημαντικό αντίκτυπο στην οικονομική κατάσταση των οικογενειών που πραγματικά το χρειάζονται.
Οι αλλαγές που δρομολογεί η κυβέρνηση στα κοινωνικά επιδόματα αποσκοπούν στη δημιουργία ενός πιο δίκαιου και διαφανούς συστήματος. Επιδιώκεται να σταματήσει η καταχρηστική λήψη επιδομάτων από άτομα που δεν τα δικαιούνται και να δοθεί μεγαλύτερη στήριξη σε όσους αντιμετωπίζουν πραγματικές οικονομικές δυσκολίες. Το νέο σύστημα που θα τεθεί σε εφαρμογή το 2025 αναμένεται να φέρει σημαντικές βελτιώσεις στην καθημερινότητα των ευάλωτων πολιτών, προσφέροντάς τους τα μέσα για να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες με περισσότερη αξιοπρέπεια και διαφάνεια.
