Με την ολοκλήρωση του Κτηματολογίου σε πανελλαδικό επίπεδο, οι ιδιοκτήτες ακινήτων καλούνται να υποβάλουν τις δηλώσεις τους για εγγραπτέα δικαιώματα μέχρι τις 30 Νοεμβρίου 2024. Η προθεσμία αυτή θεωρείται τελική, καθώς δεν θα δοθεί περαιτέρω παράταση. Οι πολίτες που αμελήσουν να δηλώσουν τα δικαιώματά τους, ενδέχεται να βρεθούν αντιμέτωποι με αυστηρά πρόστιμα που φτάνουν έως τα 2.000 ευρώ, ενώ παράλληλα θα υπάρξει σοβαρή επιβάρυνση στις μεταβιβάσεις και πωλήσεις των ακινήτων τους.
Το Κτηματολόγιο αποτελεί ένα θεμελιώδες σύστημα καταγραφής της ακίνητης περιουσίας στην Ελλάδα, με σκοπό την προστασία της δημόσιας και ιδιωτικής περιουσίας, την εξασφάλιση διαφάνειας και την αποτροπή παρανομίας. Το 2024, η διαδικασία αυτή εισέρχεται στην τελική της φάση, με την καταληκτική ημερομηνία για την υποβολή δηλώσεων να βρίσκεται πλέον προ των πυλών.
Η δήλωση ιδιοκτησίας στο Κτηματολόγιο είναι υποχρεωτική για κάθε δικαιούχο που διαθέτει εγγραπτέα δικαιώματα επί ακινήτων, όπως κυριότητα, επικαρπία, υποθήκες και άλλα παρεμφερή δικαιώματα. Η παράλειψη της υποβολής δήλωσης μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές συνέπειες για τους ιδιοκτήτες, συμπεριλαμβανομένων των παρακάτω:
- Επιβολή προστίμων: Τα πρόστιμα για μη δήλωση κυμαίνονται από 300 έως 2.000 ευρώ ανάλογα με την αξία και τη φύση του ακινήτου.
- Περιορισμοί στις μεταβιβάσεις: Τα ακίνητα για τα οποία δεν έχει υποβληθεί δήλωση δεν μπορούν να πωληθούν, να μεταβιβαστούν ή να ενεχυριαστούν μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία.
- Αμφισβήτηση ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων: Σε περίπτωση μη καταγραφής ενός ακινήτου, η ιδιοκτησία του ενδέχεται να αμφισβητηθεί ή να καταλήξει στον δημόσιο τομέα.
Η διαδικασία αυτή προστατεύει όχι μόνο την περιουσία των πολιτών αλλά και την εν γένει δημόσια ασφάλεια, αποφεύγοντας την εκδήλωση ιδιοκτησιακών διαφορών και παρανομιών.
Τι περιλαμβάνει η δήλωση ιδιοκτησίας
Σύμφωνα με τον Νόμο 2308/1995, κάθε δικαιούχος πρέπει να δηλώσει όλα τα εγγραπτέα δικαιώματά του επί των ακινήτων. Τα δικαιώματα αυτά περιλαμβάνουν:
- Κυριότητα: Ιδιοκτησία πλήρης ή επικαρπία.
- Υποθήκες και Προσημειώσεις: Καταγραφές ασφαλείας σε περίπτωση δανείων.
- Δουλείες: Δικαιώματα διόδου ή άλλες εγγραφές που αφορούν σε ελεύθερη πρόσβαση.
- Κατασχέσεις: Δικαιώματα τα οποία έχουν υποστεί κατάσχεση λόγω οφειλών.
Η δήλωση αυτή μπορεί να υποβληθεί είτε ηλεκτρονικά μέσω της ιστοσελίδας του Κτηματολογίου είτε στα αρμόδια Κτηματολογικά Γραφεία της περιοχής του ακινήτου. Ειδικά για πράξεις που συντάσσονται από Συμβολαιογράφους ή Δικηγόρους, η υποβολή γίνεται κατά κύριο λόγο από τους αρμόδιους επαγγελματίες, εξασφαλίζοντας την ακρίβεια και την εγκυρότητα των στοιχείων.
Ποιες πράξεις πρέπει να υποβληθούν στο Κτηματολόγιο
Υπενθυμίζεται ότι εδώ και λίγες ημέρες, η υποβολή των εγγράφων γίνεται μόνο ψηφιακά σε όλα τα Κτηματολογικά Γραφεία και Υποκαταστήματα της χώρας, μέσω του ktimatologio.gov.gr και ktimatologio.gr.
Σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, οι εξής πράξεις πρέπει να υποβληθούν στο Κτηματολόγιο για καταγραφή:
- Πράξεις συμβολαιογράφων για διανομές, ανταλλαγές, τροποποιήσεις οριζοντίων και καθέτων ιδιοκτησιών και σύσταση οροφοκτησίας.
- Πράξεις δικηγόρων που αφορούν στην εξάλειψη εμπράγματων ασφαλειών και προσημειώσεων.
- Αιτήσεις εξωδικαστικών διορθώσεων για προδήλα σφάλματα ή άλλες διορθώσεις με βάση τον Ν. 2664/1998.
Η τελευταία αυτή κατηγορία κρίνεται εξαιρετικά σημαντική, καθώς οι αιτήσεις διορθώσεων πρέπει να κατατεθούν πριν από την 30η Νοεμβρίου 2024, οπότε λήγει η προθεσμία για την διόρθωση των αρχικών εγγραφών.
Ενιαίο ωράριο για κτηματολογικά γραφεία
Από την 30η Σεπτεμβρίου 2024, τα Κτηματολογικά Γραφεία σε όλη τη χώρα λειτουργούν με ενιαίο και διευρυμένο ωράριο από τις 08:30 έως τις 13:30 για την εξυπηρέτηση των πολιτών. Η κίνηση αυτή αποσκοπεί στη διευκόλυνση της έρευνας στα βιβλία και τα αρχεία των Κτηματολογικών Γραφείων, επιτρέποντας στους πολίτες να εξετάσουν τα δεδομένα που αφορούν στην ιδιοκτησία τους και να διεκπεραιώσουν τις σχετικές διαδικασίες.
Συμβουλές για την επιτυχή υποβολή της δήλωσης
Για να εξασφαλίσετε ότι η διαδικασία της δήλωσής σας θα ολοκληρωθεί χωρίς προβλήματα, ακολουθήστε τα παρακάτω βήματα:
- Συγκέντρωση όλων των δικαιολογητικών: Βεβαιωθείτε ότι έχετε τα απαιτούμενα έγγραφα (συμβόλαια, τίτλους ιδιοκτησίας, τοπογραφικά διαγράμματα κ.λπ.).
- Διπλός έλεγχος των στοιχείων: Οποιαδήποτε ανακρίβεια μπορεί να προκαλέσει καθυστερήσεις ή επιπλέον κόστος για διόρθωση.
- Χρήση ηλεκτρονικών υπηρεσιών: Η διαδικασία μπορεί να γίνει γρηγορότερα μέσω του διαδικτύου, αποφεύγοντας τις ουρές στα φυσικά γραφεία.
- Συμβουλευτείτε ειδικούς: Αν δεν είστε βέβαιοι για τα δικαιώματά σας, είναι προτιμότερο να απευθυνθείτε σε δικηγόρο ή συμβολαιογράφο για να διασφαλίσετε την ορθότητα των στοιχείων.
Ποιες είναι οι συνέπειες για όσους δεν υποβάλλουν δήλωση;
Οι ιδιοκτήτες που δεν θα υποβάλουν δήλωση εντός της προθεσμίας θα βρεθούν αντιμέτωποι με σοβαρές κυρώσεις. Τα ακίνητά τους δεν θα μπορούν να μεταβιβαστούν ή να ενεχυριαστούν, ενώ τα πρόστιμα που θα επιβληθούν ενδέχεται να είναι δυσβάσταχτα. Επιπλέον, η μη καταγραφή ενός ακινήτου στο Κτηματολόγιο μπορεί να οδηγήσει σε αμφισβήτηση της ιδιοκτησίας του, ανοίγοντας τον δρόμο για πιθανές νομικές διαφορές.
