Το πιστοποιητικό φερεγγυότητας, αποκαλούμενο και «Τειρεσίας των ενοικιαστών», δεν είναι καινούργια ιδέα, αλλά γυροφέρνει στα συρτάρια του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών από το 2024.
Πρόκειται για ένα σύστημα πιστοληπτικής αξιολόγησης που θα λειτουργεί στο πλαίσιο του Μητρώου Παρακολούθησης Ιδιωτικού Χρέους, το οποίο τίθεται σε εφαρμογή το 2026.
Το Μητρώο θα συγκεντρώνει στοιχεία για τις οφειλές φυσικών και νομικών προσώπων σε τράπεζες, εφορία και ΕΦΚΑ, με σκοπό την καλύτερη διαχείριση του ιδιωτικού χρέους και τη δημιουργία ενός «πιστοληπτικού σκορ» (credit score). Σύμφωνα με όσα έχουν ανακοινωθεί, το σύστημα θα λειτουργεί συμπληρωματικά με την Ανεξάρτητη Αρχή Πιστοληπτικής Αξιολόγησης και το υπάρχον σύστημα του «Τειρεσία», υπό την εποπτεία της Γενικής Γραμματείας Χρηματοπιστωτικού Τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (ΓΓΧΤΔΙΧ) του ΥΠΕΘΟ.
Στέγη σε αδιέξοδο: Πρωταθλήτρια… στην υστέρηση η Ελλάδα με ελάχιστη νέα οικοδόμηση και 700.000 ανεκμετάλλευτα σπίτια
Το ερώτημα που τίθεται είναι το εξής: Θα συνεργάζεται το σύστημα με το Μητρώο Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων (ΜΙΔΑ), που επίσης ξεκινά το 2026, ώστε να εκδίδεται «πιστοποιητικό φερεγγυότητας» για τους υποψήφιους ενοικιαστές; Ενώ η κυβέρνηση το έχει προαναγγείλει, παραμένουν θολά σημεία και αντιδράσεις.
ΠΟΜΙΔΑ: Απαραίτητος ο «Τειρεσίας» των ενοικιαστών
Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ) θεωρεί απαραίτητη την εφαρμογή του «πιστοποιητικού φερεγγυότητας», ως μέτρο προστασίας των εκμισθωτών και ως κίνητρο να πέσουν περισσότερα σπίτια στην αγορά μακροχρόνιας μίσθωσης. «Πώς γίνεται η τράπεζα που εγκρίνει ένα καταναλωτικό δάνειο 5.000 ευρώ να γνωρίζει τα πάντα για τον οφειλέτη, ενώ εμείς που παραχωρούμε περιουσίες αξίας χιλιάδων ή και εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ δεν έχουμε καμία ενημέρωση;» είναι το ερώτημα που θέτει ο πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ, Στράτος Παραδιάς.
Σύλλογοι ενοικιαστών: Λίστα προγραφών ο νέος «Τειρεσίας»
Από την πλευρά τους, οι σύλλογοι προστασίας των ενοικιαστών θεωρούν ότι ο νέος «Τειρεσίας» θα λειτουργήσει ως εργαλείο αποκλεισμού και εκβιασμού εις βάρος τους, σε μια αγορά ενοικίων που λειτουργεί σε καθεστώς ασυδοσίας, με ανεξέλεγκτες αυξήσεις.
Η Ένωση Ενοικιαστών/στριών Θεσσαλονίκης κάνει λόγο για «ακραία αντικοινωνική πολιτική», που θα διογκώσει το πρόβλημα της στέγασης και ενδέχεται να οδηγήσει σε μαζική αστεγία.
Μία από τις βασικές τους ενστάσεις είναι ότι ο ιδιόμορφος «Τειρεσίας των ενοικιαστών» δεν θα αφορά μόνο τα ανείσπρακτα ενοίκια, αλλά θα βάζει στο μικροσκόπιο όλες τις τυχόν οφειλές που μπορεί να υπάρχουν σε τράπεζες, εφορία, ασφαλιστικά ταμεία.
«Πέρα από την κατάφωρη παραβίαση προσωπικών δεδομένων, σε μια χώρα όπου η κρίση, η ανεργία, η λιτότητα και η επισφαλής εργασία συνεχίζουν να οδηγούν ανθρώπους σε αδυναμία πληρωμής, σχεδόν ο μισός πληθυσμός είναι υποψήφιος για τη ‘μαύρη λίστα’. Έτσι, άνθρωποι που αρρώστησαν, έμειναν άνεργοι, έχασαν εισόδημα ή δεν μπόρεσαν να ανταπεξέλθουν στην άδικη φορολόγηση βάσει τεκμηρίων, θα χαρακτηρίζονται ‘αφερέγγυοι’ και θα οδηγούνται στην αστεγία. Η φτώχεια πλέον ποινικοποιείται θεσμικά, και ο αλγόριθμος αποφασίζει αν αύριο θα έχουμε σπίτι ή όχι», σημειώνει η Ένωση Ενοικιαστών.