Η ελληνική οικονομία μπορεί να διατήρησε θετικούς ρυθμούς μεγέθυνσης το 2024, αλλά τα νοικοκυριά –και ειδικά οι μισθωτοί– συνεχίζουν να ασφυκτιούν από τις ανισότητες στα εισοδήματα και την ακρίβεια.
Αυτό αποτυπώνει η ετήσια έκθεση του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ, η οποία φέρνει στο προσκήνιο τη «διπλή πραγματικότητα» της οικονομίας: από τη μία, ανάπτυξη και βελτίωση δεικτών, και από την άλλη, κοινωνική πίεση, φτώχεια και διαβίωση χωρίς προοπτική.
Ανάπτυξη… με άνιση κατανομή
Το 2024 το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 2,3%, με κύριους μοχλούς την ιδιωτική κατανάλωση (+1,5%) και τις επενδύσεις (+0,7%). Όμως η δημόσια κατανάλωση είχε αρνητική συνεισφορά (-0,8%) και οι καθαρές εξαγωγές λειτούργησαν ως τροχοπέδη (-2%).
Παρά τη θετική μακροοικονομική εικόνα, η Ελλάδα εξακολουθεί να είναι το δεύτερο φτωχότερο κράτος-μέλος της Ε.Ε., σύμφωνα με την έκθεση. Από το 2019 έως το 2023, το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών αυξήθηκε κατά 8,3 δισ. ευρώ, αλλά οι μισθοί μόλις κατά 130 εκατ. ευρώ.
Αντίθετα, τα εισοδήματα από μη μισθωτή εργασία αυξήθηκαν κατά 2,6 δισ. και τα έσοδα από πλούτο κατά 4,5 δισ. ευρώ. Με άλλα λόγια, η αύξηση του εισοδήματος προήλθε κυρίως από τους εργοδότες και όχι από τους εργαζόμενους.
Οι μισθοί καθηλωμένοι, τα κέρδη εκτοξεύονται
Η μεγάλη εικόνα δείχνει ότι τα πραγματικά ωρομίσθια υποχωρούν, ενώ η παραγωγικότητα αυξάνεται: από το 2019 έως το 2024, η παραγωγικότητα της εργασίας ενισχύθηκε κατά 1,2%, αλλά το μέσο ωρομίσθιο μειώθηκε κατά 4,7%.
Μόλις σε δύο από τους έντεκα βασικούς κλάδους της οικονομίας οι εργαζόμενοι είδαν αύξηση αποδοχών. Αντίθετα, το μερίδιο των κερδών στο ΑΕΠ έφτασε το 50,2% – πολύ πάνω από το μέσο ευρωπαϊκό (41%).
Η αύξηση των τιμών –όπως καταγράφεται στον αποπληθωριστή του ΑΕΠ– αποδίδεται κυρίως στην αύξηση των κερδών των επιχειρήσεων και δευτερευόντως στο κόστος εισαγωγών. Το κόστος εργασίας είναι μόλις ο τρίτος παράγοντας διαμόρφωσης τιμών, κάτι που αναδεικνύει ότι η ακρίβεια δεν οφείλεται στους μισθούς, αλλά στα περιθώρια κέρδους.
Φτώχεια που δεν φαίνεται στο ΑΕΠ
Η κοινωνική πραγματικότητα αποκαλύπτει ένα σοκαριστικό χάσμα: το 2024, η υποκειμενική φτώχεια στους μισθωτούς έφτασε το 57,1% –το υψηλότερο ποσοστό στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με τη Βουλγαρία να ακολουθεί με 28,5 ποσοστιαίες μονάδες διαφορά. Πάνω από ένας στους δύο εργαζόμενους νιώθει φτωχός.
Το 29,3% δήλωσε ότι δεν μπορεί να ξοδέψει ούτε ένα μικρό ποσό για προσωπική χρήση, ενώ το 23,5% αδυνατεί να συμμετέχει σε στοιχειώδεις δραστηριότητες αναψυχής. Το ποσοστό σοβαρής υλικής και κοινωνικής στέρησης των μισθωτών αυξήθηκε από 8% το 2023 σε 8,8% το 2024, όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι στο 3,8%.
Αγορά εργασίας: περισσότερες θέσεις, όχι καλύτερες συνθήκες
Αναμφίβολα, υπάρχουν βελτιώσεις στην απασχόληση: το ποσοστό των απασχολούμενων 15-64 ετών ανέβηκε στο 63,3% (έναντι 61,8% το 2023), ενώ η ανεργία υποχώρησε στο 10,1% (από 11,1%).
Ωστόσο, αυτά τα νούμερα έχουν περιορισμένο αντίκτυπο στην ποιότητα ζωής. Η Ελλάδα συνεχίζει να έχει το δεύτερο χαμηλότερο ποσοστό απασχόλησης στην ΕΕ, μετά την Ιταλία, και καταγράφει τη δεύτερη μεγαλύτερη απόκλιση στην απασχόληση μεταξύ ανδρών και γυναικών.
Ακόμα και μεταξύ των πτυχιούχων, η Ελλάδα είχε το χαμηλότερο ποσοστό απασχόλησης στην Ε.Ε. (80,3%), φανερώνοντας ότι ακόμα και οι μορφωμένοι νέοι δεν βρίσκουν αντίστοιχες ευκαιρίες.
ΙΝΕ ΓΣΕΕ: «Αν δεν αλλάξει το μείγμα, η ανάπτυξη δεν θα κρατήσει»
Η έκθεση του ΙΝΕ ΓΣΕΕ δεν περιορίζεται σε διαπιστώσεις, αλλά εκπέμπει και προειδοποιητικό μήνυμα: οι σημερινές κοινωνικές και μισθολογικές ανισορροπίες «υποσκάπτουν την ανθεκτικότητα και τη διατηρησιμότητα της ανάπτυξης».
Οι ειδικοί ζητούν «προοδευτική αναδόμηση των θεσμών της αγοράς εργασίας», ενεργή στήριξη των εργαζομένων και ουσιαστική βελτίωση των συνθηκών εργασίας.
Στο σύγχρονο γεωοικονομικό περιβάλλον, η Ελλάδα καλείται να επιλέξει: θα συνεχίσει την ανάπτυξη χωρίς κοινωνική συνοχή ή θα επενδύσει σε μια δίκαιη οικονομία με τους εργαζόμενους στο επίκεντρο;
Πηγή: Ετήσια Έκθεση 2025, Ινστιτούτο Εργασίας ΓΣΕΕ
The post ΙΝΕ ΓΣΕΕ: Οι αριθμοί ευημερούν, οι μισθωτοί όχι – Ανάπτυξη κατά 2,3%, αλλά το 57,1% των εργαζομένων βιώνει φτώχεια – Ο δεύτερος φτωχότερος πληθυσμός μισθωτών στην Ε.Ε. appeared first on Newpost.gr.