Μια πρόσφατη μελέτη της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ), που δημοσιεύθηκε στο Οικονομικό Δελτίο της, τονίζει πως μια μεμονωμένη μείωση του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ) θα είχε περιορισμένη επίδραση στον πληθωρισμό. Αντίθετα, οι οικονομολόγοι Γεώργιος Παλαιοδήμος και Δημήτρης Παπαγεωργίου, που εκπόνησαν τη μελέτη, υπογραμμίζουν ότι η σημαντική και διατηρήσιμη αποκλιμάκωση του πληθωρισμού επιτυγχάνεται όταν η μείωση του ΦΠΑ συνοδεύεται από διαρθρωτικά μέτρα. Αυτά τα μέτρα πρέπει να ενισχύουν τον ανταγωνισμό στις αγορές προϊόντων και υπηρεσιών και να περιορίζουν τις στρεβλώσεις στην οικονομία.
Σύμφωνα με τα ευρήματα της μελέτης, οι μόνιμες μειώσεις του ΦΠΑ αποδεικνύονται πιο αποτελεσματικές από τις προσωρινές, καθώς συμβάλλουν στην ενίσχυση της αξιοπιστίας της οικονομικής πολιτικής και επηρεάζουν θετικά τις προσδοκίες τόσο των νοικοκυριών όσο και των επιχειρήσεων.
Ο ρόλος του ανταγωνισμού και η μερική μετακύλιση στις τιμές
Το γενικό συμπέρασμα είναι σαφές: ο ΦΠΑ, από μόνος του, δεν αρκεί για να τιθασεύσει τις πληθωριστικές πιέσεις στην Ελλάδα. Η αποτελεσματικότητά του εξαρτάται άμεσα από το ευρύτερο θεσμικό και διαρθρωτικό περιβάλλον. Αυτό σημαίνει ότι για να λειτουργήσει ο ΦΠΑ ως αποτελεσματικό αποπληθωριστικό εργαλείο, πρέπει να ενταχθεί σε ένα ολιστικό πλαίσιο οικονομικής πολιτικής που περιλαμβάνει συμπληρωματικές διαρθρωτικές παρεμβάσεις.
Όπως διαπιστώθηκε, όταν οι μειώσεις του ΦΠΑ συνοδεύονται από πολιτικές που ενισχύουν τον ανταγωνισμό στην αγορά προϊόντων, οι αποπληθωριστικές επιδράσεις γίνονται σημαντικές και διατηρήσιμες. Ωστόσο, η μελέτη δείχνει ότι η μετακύλιση των μειώσεων του ΦΠΑ στις τιμές καταναλωτή είναι βραχυπρόθεσμα μερική, εκτιμώμενη μεταξύ 19% και 25%. Αυτό το ποσοστό επηρεάζεται από διαρθρωτικούς παράγοντες, καθώς και από τη διάρκεια εφαρμογής του μέτρου.
Μόνιμες μειώσεις και ανταγωνιστικές αγορές
Οι μόνιμες μειώσεις του ΦΠΑ σχεδόν διπλασιάζουν τη μετακύλιση στις τιμές σε σύγκριση με τις προσωρινές. Επιπλέον, οι αποπληθωριστικές επιδράσεις είναι ισχυρότερες σε οικονομίες με πιο ανταγωνιστικές αγορές, όπου οι επιχειρήσεις είναι πιο πρόθυμες να μετακυλήσουν τις μειώσεις κόστους στους καταναλωτές. Αντίθετα, σε οικονομίες με υψηλό βαθμό δυσκαμψιών ή περιορισμένη χρήση εγχώριων εισροών, οι επιδράσεις στον πληθωρισμό από μειώσεις του ΦΠΑ είναι ασθενέστερες.
Τα ευρήματα της μελέτης της ΤτΕ αναδεικνύουν τον κρίσιμο ρόλο των διαρθρωτικών και θεσμικών χαρακτηριστικών στον τρόπο που οι αλλαγές του ΦΠΑ επηρεάζουν τον πληθωρισμό. Υπενθυμίζεται ότι η πρόταση για προσωρινή και στοχευμένη μείωση του ΦΠΑ σε βασικά αγαθά, όπως τρόφιμα και ενέργεια, επανήλθε στο προσκήνιο τα τελευταία χρόνια ως απάντηση στις πληθωριστικές πιέσεις, που προκύπτουν κυρίως από την αύξηση του κόστους ενέργειας, πρώτων υλών και τις διαταράξεις στην εφοδιαστική αλυσίδα, εν μέρει λόγω του πολέμου στην Ουκρανία.
The post Μελέτη ΤτΕ: Η μείωση ΦΠΑ χρειάζεται διαρθρωτικά μέτρα για να «νικήσει» τον πληθωρισμό appeared first on Newpost.gr.