Νέος Οικοδομικός Κανονισμός: «Ξεκλειδώνει» η δόμηση – Τι αλλάζει με το νέο Προεδρικό Διάταγμα

Ένα σημαντικό βήμα για την άρση της αβεβαιότητας που επικρατούσε στον κατασκευαστικό κλάδο έκανε το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, καταθέτοντας στο Συμβούλιο της Επικρατείας ένα σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος. Η νέα νομοθεσία φιλοδοξεί να απελευθερώσει την οικοδομική δραστηριότητα, βάζοντας τέλος στις ασάφειες σχετικά με τη χρήση των κινήτρων του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ).

Το Προεδρικό Διάταγμα εισάγει ένα συνεκτικό και ασφαλές πλαίσιο, εστιάζοντας σε δύο κεντρικούς πυλώνες: τον σαφή ορισμό της έναρξης των οικοδομικών εργασιών και τη θέσπιση ενός διαφανούς μηχανισμού περιβαλλοντικής ανταπόδοσης.

«Έναρξη Εργασιών»: O νέος ορισμός

Για πρώτη φορά, η νομοθεσία ορίζει με απόλυτη σαφήνεια πότε θεωρείται ότι μια οικοδομή έχει ξεκινήσει, λύνοντας τα χέρια των μηχανικών και των ιδιοκτητών.

Συγκεκριμένα, ως έναρξη εργασιών θα αναγνωρίζονται πλέον:

Η πραγματοποίηση εκσκαφών στο οικόπεδο.
Η σκυροδέτηση σε περιπτώσεις προσθήκης σε υφιστάμενο κτίριο.
Η κατεδάφιση κτισμάτων εντός του ακινήτου, εφόσον έλαβε χώρα μετά την 11η Ιουνίου 2024.
Οι αρχαιολογικές εκσκαφές που έχουν γίνει στο πλαίσιο υπάρχουσας οικοδομικής άδειας, αν διενεργήθηκαν έως την 11η Δεκεμβρίου 2024.

Η τεκμηρίωση θα γίνεται με συγκεκριμένα έγγραφα, διασφαλίζοντας τη διαφάνεια.

Η «ανταπόδοση» στην πόλη

Το διάταγμα καθιερώνει έναν μηχανισμό μέσω του οποίου η χρήση των ευεργετικών διατάξεων του ΝΟΚ (π.χ. μπόνους τετραγωνικών) θα «επιστρέφει» στην τοπική κοινωνία μέσα από έργα περιβαλλοντικής αναβάθμισης. Τα μέτρα αυτά, τα οποία θα χρηματοδοτούνται από το περιβαλλοντικό ισοδύναμο, περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων:

Απόκτηση γης για τη δημιουργία νέων κοινόχρηστων χώρων και πάρκων.
Αναπλάσεις και αναβαθμίσεις υφιστάμενων πλατειών και κοινόχρηστων σημείων.
Κατεδαφίσεις αυθαιρέτων ή επικινδύνων κατασκευών.
Αποκατάσταση διατηρητέων κτιρίων από τους Δήμους.
Δράσεις για «έξυπνες» και κλιματικά ουδέτερες πόλεις.

Πώς θα λειτουργεί

Το Προεδρικό Διάταγμα εξειδικεύει πλήρως τη διαδικασία. Καθορίζεται το ακριβές ύψος του περιβαλλοντικού ισοδυνάμου, ποιοι είναι υπόχρεοι να το καταβάλουν και πώς θα γίνεται η είσπραξη. Τα χρήματα θα συγκεντρώνονται σε έναν ειδικό λογαριασμό στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων και θα διατίθενται αποκλειστικά στον δικαιούχο Δήμο για την υλοποίηση των παραπάνω έργων, διασφαλίζοντας ότι τα οφέλη επιστρέφουν άμεσα στην τοπική κοινωνία.