Το real estate δεν είναι απλώς παράπλευρη λειτουργία για τις αλυσίδες σούπερ μάρκετ: είναι συστατικό στοιχείο της βιωσιμότητας τους. Από την εποχή της «ιδιοκτησίας ως αξία» των δεκαετιών ’80–’90 μέχρι το σημερινό ενοικιαστικό μοντέλο που κυριαρχεί σχεδόν καθολικά στον κλάδο, οι εμπορικές στρατηγικές έχουν αλλάξει — και μαζί τους η κερδοφορία.
Η παλιά χρυσή εποχή: Το οικόπεδο ήταν επένδυση
Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, όταν ο κλάδος των σούπερ μάρκετ αναπτυσσόταν με φρενήρεις ρυθμούς, η ιδιόκτητη γη και τα κτίρια αποτελούσαν εργαλείο εξουσίας και οικονομικής ασφάλειας. Οι μεγάλοι «παίκτες» – Νίκη ΑΕ του Μαρινόπουλου, Βερόπουλος, Σκλαβενίτης, Μετρό, Πέντε ΑΕ – δεν άφηναν τετραγωνικό να πέσει κάτω. Αγορά οικοπέδων, επενδύσεις με μακροπρόθεσμο ορίζοντα, μέχρι και δημιουργία θυγατρικών real estate, όπως η Ευρώτας ΑΕ του Βερόπουλου.
Η επικρατούσα αντίληψη ήταν σαφής: μια αλυσίδα χωρίς δικά της καταστήματα δεν έχει θέση στο μέλλον.
Το σημείο καμπής: Η κρίση και το ξεπούλημα ακινήτων
Η δημοσιονομική κρίση της δεκαετίας 2010–2020 άλλαξε το παιχνίδι. Πολλές αλυσίδες αναγκάστηκαν να «ρευστοποιήσουν» περιουσιακά στοιχεία για να επιβιώσουν ή να εξαγοραστούν. Έτσι, οι Μαρινόπουλος και Βερόπουλος πέρασαν σε νέα χέρια – στον Σκλαβενίτη και στη Μετρό αντίστοιχα – με το βάρος πλέον να πέφτει στις ενοικιάσεις.
Το σημερινό τοπίο έχει αντιστραφεί πλήρως: πάνω από το 80% των καταστημάτων των 20 μεγαλύτερων αλυσίδων είναι ενοικιαζόμενα, σύμφωνα με εκτιμήσεις της αγοράς.
Οι αριθμοί πίσω από το real estate του λιανεμπορίου
Σύνολο ενοικίων κλάδου/έτος: ~400 εκατ. ευρώ
Μέσο ενοίκιο ανά κατάστημα: 18.000 ευρώ/μήνα
Ετήσιες πωλήσεις κλάδου: ~16 δισ. ευρώ
Αντιστοιχία ενοικίων επί πωλήσεων: ~2,5%
Μέσο περιθώριο καθαρής κερδοφορίας: 1,3%–1,4%
Η σχέση είναι σαφής: τα ενοίκια ροκανίζουν την κερδοφορία. Για κάθε ευρώ καθαρού κέρδους, σχεδόν δύο ευρώ πάνε σε ενοίκια.
Οι εξαιρέσεις που επιβεβαιώνουν τον κανόνα
Η Πέντε ΑΕ (Γαλαξίας) αποτελεί αξιοσημείωτη εξαίρεση. Με υψηλή κερδοφορία και συνετή στρατηγική επέκτασης, διατηρεί τα περισσότερα καταστήματά της ιδιόκτητα και δείχνει λιγότερο εκτεθειμένη στις αυξήσεις των ενοικίων.
Αντίθετα, η ΑΒ Βασιλόπουλος στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό σε ενοικιαζόμενα σημεία, κάτι που επηρεάζει την τελική γραμμή κερδοφορίας.
Η Lidl Hellas όμως είναι αυτή που ακολουθεί τον δικό της δρόμο: όλα της τα σημεία είναι ιδιόκτητα. Η στρατηγική αυτή της επιτρέπει σταθερό κόστος, χαμηλότερα λειτουργικά και μεγαλύτερη διαπραγματευτική ισχύ.
Το ενοίκιο ως «κόκκινη γραμμή» κερδοφορίας
Ο Αριστοτέλης Παντελιάδης της Μετρό ΑΕΒΕ το είπε ξεκάθαρα: το κόστος του ενοικίου χτυπά απευθείας στην καθαρή κερδοφορία. Και όταν το καθαρό περιθώριο κινείται στο 1,3%, οποιαδήποτε αύξηση μπορεί να γείρει τη ζυγαριά.
Οι αλυσίδες υπολογίζουν την απόδοση κάθε σημείου ξεχωριστά. Αν το ενοίκιο ξεπεράσει το «ταβάνι» της κερδοφορίας, οι επιλογές είναι δύο: αναδιαπραγμάτευση ή λουκέτο. Ήδη έχουν κλείσει δεκάδες καταστήματα μικρής απόδοσης τα τελευταία χρόνια.
Το μέλλον: Στροφή ξανά στην ιδιοκτησία;
Καθώς ο ανταγωνισμός εντείνεται και τα περιθώρια στενεύουν, αναμένεται οι ισχυρότεροι παίκτες του κλάδου να επαναξιολογήσουν το μοντέλο ανάπτυξης με βάση την ιδιόκτητη υποδομή. Ειδικά σε εμβληματικά σημεία πώλησης, όπου η εξάρτηση από τον ιδιοκτήτη μπορεί να γίνει ακριβή και επισφαλής.
The post Ο «χάρτης» των ακινήτων στο οργανωμένο λιανεμπόριο: Ποιοι παίζουν με δικά τους χαρτιά και ποιοι πληρώνουν το ενοίκιο ακριβά appeared first on Newpost.gr.