Η νέα πραγματικότητα για τη σύνταξη στην Ελλάδα μετά το 2027 διαμορφώνεται υπό το βάρος ενός εκρηκτικού δημογραφικού προβλήματος. Το προσδόκιμο ζωής αυξάνεται, ο πληθυσμός γερνά και το ασφαλιστικό σύστημα απειλείται με υπερφόρτωση. Στο επίκεντρο των επερχόμενων αλλαγών βρίσκεται η αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης κατά 1,5 έως 2 χρόνια, η οποία θα εφαρμοστεί μετά την επανεξέταση των στοιχείων στο τέλος του 2026 και θα τεθεί σε ισχύ από το 2027.
Γιατί αλλάζουν τα όρια ηλικίας
Η Ελλάδα ήδη από το 2010 έχει θεσπίσει μηχανισμό αυτόματης σύνδεσης του προσδόκιμου ζωής με τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, βάσει του ευρωπαϊκού μοντέλου. Ο μηχανισμός αυτός προβλέπει αναπροσαρμογή κάθε τρία χρόνια, ξεκινώντας από το 2021. Ωστόσο, η πρώτη αναπροσαρμογή «πάγωσε» λόγω της πανδημίας και η δεύτερη του 2024 δεν προκάλεσε αλλαγές.
Οι παράγοντες που επηρεάζουν την τελική απόφαση για αύξηση των ορίων είναι κυρίως τρεις:
Δείκτης εξάρτησης: Πόσοι ηλικιωμένοι αντιστοιχούν σε κάθε εργαζόμενο.
Δείκτης γήρανσης: Πόσο αυξάνεται ο πληθυσμός άνω των 65 ετών.
Δείκτης γονιμότητας: Πόσο απέχει από το όριο αναπλήρωσης των 2,1 παιδιών ανά γυναίκα.
Πώς θα γίνεται η προσαρμογή – Τα μοντέλα του ΟΟΣΑ
Η σύνδεση του προσδόκιμου ζωής με την ηλικία συνταξιοδότησης μπορεί να εφαρμοστεί με διαφορετικές αναλογίες:
Αναλογία
Αύξηση ορίου ηλικίας για κάθε 1 έτος αύξησης προσδόκιμου ζωής
1:1
+1 έτος
2:3
+8 μήνες
1:3
+4 μήνες
Το αυστηρότερο μοντέλο (1:1) έχει υιοθετηθεί από χώρες όπως η Δανία και η Ολλανδία, ενώ πιο ήπιες μορφές ισχύουν σε άλλα κράτη-μέλη του ΟΟΣΑ.
Πού βρίσκεται η Ελλάδα σε σχέση με την Ευρώπη
Σύμφωνα με την Έκθεση για τις Προοπτικές της Απασχόλησης του ΟΟΣΑ 2025, η μέση ηλικία εξόδου από την αγορά εργασίας στην Ελλάδα είναι 59,7 έτη για τις γυναίκες και 63,2 έτη για τους άνδρες, μία από τις χαμηλότερες στην Ευρώπη. Μόνο το Λουξεμβούργο εμφανίζει χαμηλότερες ηλικίες. Παρόμοια εικόνα παρουσιάζουν η Σλοβενία και η Τουρκία.
Αντίθετα, ο μέσος όρος στον ΟΟΣΑ είναι:
Φύλο
Μέση ηλικία εξόδου (ΟΟΣΑ)
Γυναίκες
63,1 έτη
Άνδρες
64,4 έτη
Η τάση παρατεταμένου επαγγελματικού βίου κυριαρχεί σε όλο το δυτικό κόσμο. Από το 2002 έως το 2022, η μέση ηλικία συνταξιοδότησης αυξήθηκε κατά 3,1 έτη για τις γυναίκες και 2,6 έτη για τους άνδρες.
Παραδείγματα από άλλες χώρες
Το παράδειγμα της Γαλλίας είναι χαρακτηριστικό: Η νόμιμη ηλικία συνταξιοδότησης αυξήθηκε πρόσφατα από τα 62 στα 64 έτη, με ταυτόχρονη κατάργηση ειδικών καθεστώτων. Η Δανία νομοθέτησε την αύξηση στα 70 έτη έως το 2040, ενώ σε χώρες όπως η Σουηδία, η Ιταλία και η Ολλανδία, προβλέπεται πως η συνταξιοδότηση για τους γεννηθέντες μετά το 2000 μπορεί να φτάσει ή και να ξεπεράσει τα 70
Χώρα
Εξελίξεις στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης
Γαλλία
Από τα 62 στα 64 έτη
Δανία
70 έτη έως το 2040
Κόστα Ρίκα
+3 έτη σε άνδρες και γυναίκες
Τσεχία
Μείωση πρόωρης εξόδου από 5 σε 3 έτη
Ιταλία
Σύνδεση με προσδόκιμο ζωής
Εσθονία
Ενίσχυση μηχανισμού αναπροσαρμογής
Για τις γενιές που θα βγουν στη σύνταξη από το 2027 και μετά, ο επαγγελματικός βίος θα επιμηκυνθεί σημαντικά. Η προστασία του ασφαλιστικού συστήματος και η βιωσιμότητα των συντάξεων εξαρτώνται πλέον από τη διατήρηση της απασχόλησης σε μεγαλύτερες ηλικίες. Ήδη καταγράφεται αυξημένο ενδιαφέρον για εθελοντική εργασία μετά τη συνταξιοδότηση αλλά και κίνητρα παραμονής στην εργασία.
The post Σύνταξη μετά το 2027: Αυξάνονται τα όρια ηλικίας – Ποιες αλλαγές φέρνει η σύνδεση με το προσδόκιμο ζωής appeared first on Newpost.gr.