Η Ευρωπαϊκή Ένωση σημειώνει πρόοδο ως προς την κλιματική ουδετερότητα, αλλά οι μειώσεις των εκπομπών ρύπων από τις μεταφορές έχουν παραμείνει στάσιμες. Σύμφωνα με έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (ΕΟΠ), η μετάβαση του τομέα των μεταφορών προς τη βιωσιμότητα γίνεται δυσκολότερη λόγω της αυξανόμενης δραστηριότητας των μεταφορών, αλλά και της αργής ανάπτυξης των βιώσιμων τρόπων μετακινήσεων.
Οι μεταφορές παραμένουν σημαντική πηγή των εκπομπών ρύπων και του φαινομένου του θερμοκηπίου, της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και του θορύβου, ενώ οι προβλέψεις για το 2030 και μετά, δείχνουν κάποια μικρή βελτίωση. Όμως απαιτούνται ακόμη σημαντικές επενδύσεις για την εφαρμογή καινοτόμων λύσεων και τη στροφή σε πιο βιώσιμους τρόπους μεταφοράς.
Τα αυτοκίνητα αποτελούν τον σημαντικότερο τρόπος μεταφοράς στην Ευρώπη. Το 2022 αντιπροσώπευαν το 73% των συνολικών χιλιομέτρων που διανύθηκαν στην ΕΕ. Τα διανυόμενα χιλιόμετρα με αυτοκίνητο αυξήθηκαν κατά 25% από το 1995 έως το 2022, ενώ σε αυτό το διάστημα η χρήση πιο βιώσιμων μέσων παρέμεινε σταθερή.
Οι οδικές μεταφορές είναι επίσης ο κύριος τρόπος μεταφοράς εμπορευμάτων, αντιπροσωπεύοντας λίγο περισσότερο από το ήμισυ των συνολικών εμπορευματικών μεταφορών στην ΕΕ το 2022. Επιπλέον, ο απόλυτος όγκος εμπορευματικών μεταφορών στους δρόμους της Ευρώπης έχει αυξηθεί σχεδόν κατά 65% από το 1995. Τόσο οι επιβατικές όσο και οι εμπορευματικές μεταφορές αναμένεται να αυξηθούν στην ΕΕ τα επόμενα χρόνια, με τις οδικές μεταφορές να διατηρούν τη δεσπόζουσα θέση τους για το άμεσο μέλλον.
Το 2022, οι εκπομπές αερίων του φαινομένου του θερμοκηπίου από τις μεταφορές στην ΕΕ ήταν περίπου 26% υψηλότερες σε σχέση με το 1990. Ένας από τους κύριους λόγους αυτής της αύξησης είναι η μεγάλη ζήτηση για μεταφορές. Η υιοθέτηση ηλεκτρικών οχημάτων έχει δείξει πολλά καλά σημάδια τα τελευταία χρόνια και η χρήση καθαρότερων καυσίμων μπορεί να συμβάλει στη μείωση των εκπομπών CO2, τουλάχιστον εκεί που δεν μπορεί να αναπτυχθεί η ηλεκτροκίνηση. Η ηλεκτροκίνηση μέχρι τώρα ήταν αργή, αλλά σταδιακά ανεβαίνει και τείνει να βρει τη θέση της.
Με τα ισχύοντα μέτρα πολιτικής στα κράτη μέλη της ΕΕ, οι εκπομπές αερίων θερμοκηπίου από τις μεταφορές προβλέπεται να μειωθούν κατά περίπου 14% το 2030 και κατά 37% το 2050, σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2022. Για να γίνει αυτό απαιτούνται ισχυρότερες προσπάθειες για την επίτευξη του στόχου της ΕΕ για μείωση των εκπομπών ρύπων από τον τομέα των μεταφορών κατά 90% έως το 2050.
