Ο νέος αγωγός φυσικού αερίου από τη Ρωσία προς την Τουρκία θα διέρχεται κυρίως από τη διαδρομή που είχε σχεδιαστεί για τον South Stream. Το έργο αναμένεται να ολοκληρωθεί ως το 2020, τότε που σχεδιάζεται να διακοπεί η διαμετακόμιση αερίου μέσω Ουκρανίας.
Σύμφωνα με το “Η Σύγχρονη Ρωσία”, ο Turkish Stream -συνολικής χωρητικότητας 63 δισ. κυβικών μέτρων ετησίως- θα περνά κάτω από τη Μαύρη θάλασσα και η όδευσή του θα είναι εν πολλοίς η ίδια με εκείνη του South Stream. Τη δήλωση αυτή έκανε ο διευθύνοντας της Gazporm, Αλεξέι Μίλερ, μετά τη συνάντηση με τον υπουργό Ενέργειας της Τουρκίας Τανέρ Γιλντίζ, όπως αναφέρει η εφημερίδα οικονομικών θεμάτων Kommersant.
Σύμφωνα με τον Μίλερ, η Gazprom σκοπεύει ως το 2020 να σταματήσει τη διέλευση αερίου μέσω της Ουκρανίας και ως τότε θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί η κατασκευή του Turkish Stream, ενώ η Ευρώπη θα πρέπει να έχει κατασκευάσει αγωγούς για την λήψη 63 δις. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου από την Τουρκία. Περίπου 600 χλμ. του αγωγού θα περνούν από τον παλιό διάδρομο του South Stream και 250 από νέο διάδρομο προς την κατεύθυνση του ευρωπαϊκού τμήματος της Τουρκίας.
Κέρδη για την Τουρκία
Σύμφωνα με Ρώσους ειδικούς, η ρωσική εταιρία υποχρεώθηκε να ανταποκριθεί στις επιθυμίες των Τούρκων εταίρων της. Ο κύριος αναλυτής της επενδυτικής εταιρείας UFS, Ιλιά Μπαλακίρεφ, αναφέρει ότι «η Gazprom επέμενε σε άλλη εκδοχή, κατά την οποία το υποθαλάσσιο τμήμα του αγωγού θα περνούσε παράλληλα με τον άλλο αγωγό φυσικού αερίου Blue Stream και θα ήταν φθηνότερο για την εταιρία». Όπως εξηγεί, η οδός που επιλέχθηκε δεν είναι τόσο κακή καθώς ουσιαστικά είναι ίδια σε ποσοστό μεγαλύτερο του 70% με τον South Stream, ο οποίος είχε ήδη σχεδιαστεί.
Στο πλαίσιο του South Stream σχεδιαζόταν να κατασκευαστεί αγωγός φυσικού αερίου από τη Ρωσία προς τη Νότια Ευρώπη, ωστόσο η ρωσική εταιρία παραιτήθηκε από το πρόγραμμα εξαιτίας της στάσης της Βουλγαρίας, η οποία ανέστειλε τις εργασίες του αγωγού κατόπιν απαίτησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Τελικά, την 1η Δεκεμβρίου 2014 ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν στη διάρκεια της επίσκεψής του στην Τουρκία ανακοίνωσε την εγκατάλειψη του South Stream.
Η κυριότερη δυσκολία του Turkish Stream είναι η απουσία συμφωνιών για την τελική τιμή του αερίου, όπως δήλωσε σε συνέντευξή του στον τηλεοπτικό σταθμό NTV ο τούρκος υπουργός Γιλντίζ. Ειδικότερα, σύμφωνα με στοιχεία της Kommersant, η τουρκική πλευρά αξιώνει σημαντική έκπτωση στο φυσικό αέριο της τάξης του 15%. Ο καθηγητής της έδρας κρατικής ρύθμισης της οικονομίας της Ρωσικής Ακαδημίας Εθνικής Οικονομίας και Δημόσιας Διοίκησης, Ιβάν Καπιτόνοφ, αναφέρει ότι μια τέτοια έκπτωση για την Τουρκία μπορεί να εκληφθεί ως αμοιβή, δεδομένης της απουσίας χωρών διέλευσης. «Το γεγονός ότι το πρόγραμμα στη σημερινή του μορφή εγκυμονεί κινδύνους επιβολής από πλευράς Τουρκίας των δικών της θέσεων, ήταν σαφές εξαρχής, και πιθανόν η Τουρκία θα εξασφαλίσει αναπόφευκτα κάποια έκπτωση», εκτιμά Ιλιά Μπαλακίρεφ.
Η αρχή, από το 2017
Σύμφωνα με τον Μπαλακίρεφ, το άνοιγμα της πρώτης γραμμής τροφοδοσίας θα επιτρέψει να ελαττωθεί η μεταφορά μέσω της Ουκρανίας κατά 25% ήδη από το 2017, γι’ αυτό και η έκπτωση που θα γίνει, λογικά θα πρέπει να καλυφθεί από τα έσοδα. Την κατασκευή του θαλάσσιου τμήματος του αγωγού θα υλοποιήσει από μόνη της η Gazprom, ενώ στη δημιουργία του χερσαίου τμήματος του σχεδίου θα συμμετάσχει από πλευράς Τουρκίας η εταιρία Botas. Όπως πληροφορήθηκε η RBTH από την υπηρεσία Τύπου της Gazprom, βασικοί στόχοι της εταιρίας είναι η ανάλυση των επιλογών της διαδρομής στο έδαφος της Τουρκίας και ο καθορισμός του σημείου εξόδου του αγωγού από τη θάλασσα.
Όπως αναφέρει ο εκ των κορυφαίων ειδικών της επενδυτικής εταιρίας Finam Management, Ντμίτρι Μπαράνοφ, «το σημαντικότερο είναι ότι Ρωσία και Τουρκία έφτασαν σε μια συμφωνία αρχών σχετικά με το πρόγραμμα, επιβεβαιώθηκε το αμοιβαίο ενδιαφέρον, εκφράστηκε η ετοιμότητα υλοποίησής του, καθορίστηκαν οι βασικές παράμετροι του αγωγού, και όλα αυτά αυξάνουν τις ελπίδες για υλοποίησή του, σε σύντομο μάλιστα χρονικό διάστημα».
Από την πλευρά του, ο γενικός διευθυντής της συμβουλευτικής εταιρίας Arkaim, Αλεξάντρ Ντοροφέγεφ, σημειώνει πως για τη Ρωσία η επιτυχία των διαπραγματεύσεων βρίσκεται στο γεγονός ότι θα εμφανιστεί ένας νέος δίαυλος μεταφοράς φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, κάτι που θα διασφαλίσει την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων της χώρας και επιπλέον έσοδα από εξαγωγές. «Οι ευρωπαϊκές χώρες ούτως ή άλλως θα αγοράζουν αυτό το αέριο, έστω κι αν αυτό περνά μέσω της Τουρκίας, διότι η αξία του θα είναι σίγουρα φθηνότερη συγκριτικά με το εισαγόμενο υγροποιημένο φυσικό αέριο», αναφέρει ο Ντοροφέγεφ.
